Ο πρίγκιπας Ανδρέας (1882-1944) ήταν το έβδομο παιδί του βασιλιά Γεωργίου Α΄ και είναι ένα από τα λιγότερο προβεβλημένα μέλη της ελληνικής βασιλικής οικογένειας. Άφησε το δικό του στίγμα στη νεοελληνική Ιστορία κυρίως με της σύντομη συμμετοχή του στη Μικρασιατική Εκστρατεία το 1921, η οποία λίγο έλειψε να τον οδηγήσει στο εκτελεστικό απόσπασμα.

Η σύζυγός του, πριγκίπισσα Αλίκη του Μπάτενμπεργκ, ήταν εγγονή της βασίλισσας Βικτωρίας της Βρετανίας. Ήταν κωφή, έμαθε όμως να επικοινωνεί διαβάζοντας τα χείλη των συνομιλητών της και μιλούσε άπταιστα αγγλικά και γερμανικά.

Ο Ανδρέας αποφοίτησε από τη Σχολή Ευελπίδων και ακολούθησε στρατιωτική καριέρα ως αξιωματικός του ελληνικού στρατού. Έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους και στην εκστρατεία στη Μικρά Ασία. Επέστρεψε στην Ελλάδα πριν από τη λήξη της Μικρασιατικής Εκστρατείας και μετά την επανάσταση του Πλαστήρα συνελήφθη και δικάστηκε από έκτακτο στρατοδικείο ως ένας εκ των υπαιτίων της Μικρασιατικής Καταστροφής. Καταδικάστηκε σε θάνατο, γλίτωσε ωστόσο τον τουφεκισμό έπειτα από παρέμβαση του βασιλιά της Αγγλίας και η ποινή του μετατράπηκε σε εξορία.

Το 1927 το όνομα του συζητήθηκε ως ενδεχόμενου υποψηφίου για την Προεδρία της Ελληνικής Δημοκρατίας, που είχε ανακηρυχθεί το 1923. Μία από τις προϋποθέσεις για την έγκρισή του θα ήταν η ύπαρξη πολιτικής σταθερότητας στη χώρα, την οποία θα μπορούσε να εγγυηθεί η ανάρρηση του Ανδρέα στον προεδρικό θώκο. Τελικά η υπόθεση δεν είχε συνέχεια.

Η οικογένεια εγκαταστάθηκε τελικά στη Γαλλία, ως φιλοξενούμενη πλούσιων συγγενών. Λόγω ιδιοσυγκρασίας όσο και λόγω της ιεραρχικά χαμηλής του θέσης στη βασιλική οικογένεια δεν ήταν προορισμένος να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στα πολιτικοστρατιωτικά δρώμενα της εποχής του. Εάν δεν είχε μεσολαβήσει ο Εθνικός Διχασμός, το πιθανότερο είναι ότι θα είχε τερματίσει τη στρατιωτική του σταδιοδρομία χωρίς να εκτεθεί στα φώτα της δημοσιότητας. Η δίκη του, που είχε σαφώς πολιτικά αίτια, αποτέλεσε την πιο διάσημη ημέρα της ζωής του, προφανώς όμως για λάθος λόγους. Ως εκ τούτου, η αφάνεια στην οποία περιέπεσε τα τελευταία χρόνια της ζωής του θα πρέπει να αποτέλεσε μια ευχάριστη εξέλιξη γι’ αυτόν.

Από τον γάμο του απέκτησε το 1921 τον πρίγκιπα Φίλιππο. Το 1930, η Αλίκη του Μπάτενμπεργκ διαγνώστηκε με σχιζοφρένεια και μπήκε σε άσυλο, ενώ και ο πρίγκιπας Ανδρέας εγκαταστάθηκε στο Μόντε Κάρλο. Κατετάγη στο Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό. Έλαβε μέρος στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, συμμετείχε στη Μάχη της Κρήτης και στη Ναυμαχία του Ταινάρου και ήταν παρών κατά την υπογραφή της παράδοσης της Ιαπωνίας στον κόλπο του Τόκιο. Τον Μάρτιο του 1947, ο Φίλιππος εγκατέλειψε τους ελληνικούς και δανικούς βασιλικούς τίτλους του, υιοθέτησε το επώνυμο Μαουντμπάτεν και απέκτησε τη βρετανική υπηκοότητα. Στις 20 Νοεμβρίου 1947, κατά την ημέρα του γάμου του με την Ελισάβετ, ο βασιλιάς Γεώργιος του απένειμε τον τίτλο του Δούκα του Εδιμβούργου.

Ως παιδί δεν γνώρισε τη θαλπωρή της «οικογένειας» και του «σπιτιού», γι’ αυτό σε μία συνέντευξη, όταν ρωτήθηκε ποιά γλώσσα μιλούσε μικρός στο σπίτι, απάντησε με την ερώτηση «τι εννοείτε “σπίτι”;». Δεν μιλά ποτέ για ό,τι τον θλίβει. Συνήθως όταν τον ρωτούν για την καταγωγή του λέει πως είναι Δανός, αλλά σε μία πρόσφατη συνέντευξή του απάντησε αινιγματικά: «είμαι Έλληνας, αλλά…».

Διονύσης Ν. Μουσμούτης
Εκδότης – Διευθυντής

Τεύχος 631 (Ιανουάριος 2021)

Δείτε Περισσότερα >>