Επικαιρότητα & Ιστορία – Τεύχος 678

Επικαιρότητα & Ιστορία, Δεκέμβριος 2024

Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΑΓΚΟΣ

Η ιστορία του φιλιού

Από πού προήλθε το φιλί; Αποτελούσε πάντοτε ένδειξη οικειότητας, στοργής ή ερωτικής επιθυμίας; Σε αυτά και πολλά ακόμα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει ο εξελικτικός ψυχολόγος του πανεπιστημίου του Γουόργουικ, Αντριάνο Λαμέιρα, σε μελέτη του που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό Evolutionary Anthropology. Όπως εξήγησε ο ίδιος στους Times του Λονδίνου «το φιλί είναι ένα τόσο διαισθητικό και αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας μας, ώστε δεν έχουμε μπει στη διαδικασία να ερευνήσουμε την ιστορία του».

Στην μελέτη του, ο Λαμέιρα αναφέρει πως οι εξελικτικοί πρόγονοι του άνθρωπου του Νεάντερταλ και του homo sapiens, χιμπατζήδες και γορίλες, χτένιζαν ο ένας τη γούνα του άλλου με τα δάχτυλά τους και στη συνέχεια χρησιμοποιούσαν το στόμα για να αφαιρέσουν τσιμπούρια, άλλα ζωύφια ή υπολείμματα τροφής, κάνοντας με τα χείλη τους μια κίνηση παρόμοια με το φιλί. Όμως, όταν οι άνθρωποι άρχισαν να χάνουν το τρίχωμά τους, το «τελετουργικό» αυτό σταδιακά περιορίστηκε μόνο στην πράξη του «φιλιού».

Η διαδικασία αυτή «παρουσιάζει παραλληλισμούς σε μορφή, πλαίσιο και λειτουργία με το ανθρώπινο φιλί, σε βαθμό που καμία άλλη συμπεριφορά δεν διαθέτει μέχρι στιγμής», διευκρίνισε στους Times.

Πομπηία: Ανακαλύφθηκε σπίτι με ερωτικές τοιχογραφίες

Ένα σπίτι μικρών διαστάσεων, διακοσμημένο με περίτεχνες τοιχογραφίες που αναπαριστούν κυρίως ερωτικές σκηνές, ανακαλύφθηκε πριν από μερικές εβδομάδες στην τοποθεσία Ίνσουλα ντέι Κάστι Αμάντι του αρχαιολογικού χώρου της Πομπηίας. Στις τοιχογραφίες αυτές περιλαμβάνονται μία σεξουαλική σκηνή μεταξύ ενός σάτυρου και μιας γυμνής νύμφης σε ένα κρεβάτι, μία ανάμεσα σε δύο θεούς, που πιστεύεται πως είναι η Αφροδίτη και ο Άδωνις, και μία απεικόνιση της ημίγυμνης Φαίδρας, από την οποία το σπίτι πήρε το όνομά του, μαζί με τον Ιππόλυτο. Επιπλέον, το σπίτι ήταν διακοσμημένο με τοιχογραφίες φυτών και ζώων, ενώ στην είσοδο διέθετε βωμό, ζωγραφισμένο με φυτά, φίδια και πουλιά, ο οποίος περιείχε και πολλά τελετουργικά αντικείμενα.

Στη σχετική ανακοίνωση του Αρχαιολογικού Πάρκου της Πομπηίας αναφέρεται ότι, παρά το μικροσκοπικό μέγεθός του, το σπίτι «εντυπωσιάζει για το υψηλό επίπεδο της διακόσμησης των τοίχων του», που είναι «συγκρίσιμη μόνο με εκείνες σε πολύ μεγαλύτερα σπίτια που έχουν  βρεθεί στην ίδια περιοχή».

Παράλληλα, η πρόσφατη ανασκαφή έφερε στο φως και δεκάδες παπύρους, που αν και έχουν ανθρακοποιηθεί πρόκειται να αποκρυπτογραφηθούν με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης.

Λύθηκε το μυστήριο της καταγωγής του Κολόμβου;

Την οριστική απάντηση για την καταγωγή του Χριστόφορου Κολόμβου υποστηρίζει ότι τεκμηρίωσε ο Ισπανός καθηγητής ιατροδικαστικής, Μιγκέλ Λορέντε, στο ντοκιμαντέρ της δημόσιας τηλεόρασης της Ισπανίας (RTVE) «Το DNA του Κολόμβου: Οι πραγματικές του ρίζες». O Λορέντε και η επιστημονική ομάδα του υποστηρίζουν πως ο διάσημος εξερευνητής είχε ισπανοεβραϊκές ρίζες και όχι γενοβέζικες, πορτογαλικές, βασκικές ή ελληνικές, όπως αναφέρουν παλιότερες μελέτες.

Για να οδηγηθούν στο συμπέρασμα αυτό, οι ερευνητές επιβεβαίωσαν προηγουμένως, μέσω DNA, ότι τα λείψανα που ήταν θαμμένα στον καθεδρικό ναό της Σεβίλλης ανήκαν σε αυτόν. Στη συνέχεια, συνέκριναν το DNA με το αντίστοιχο γνωστών συγγενών και απογόνων του για να καταλήξουν στο τελικό πόρισμά τους, το οποίο όπως λέει ο Λορέντε «παρά τον μεγάλο όγκο δεδομένων είναι απολύτως αξιόπιστο». 

Στο ίδιο ντοκιμαντέρ, οι επιστήμονες αποδίδουν την ασάφεια για την καταγωγή του Κολόμβου και στο γεγονός ότι υπάρχουν λιγοστές πληροφορίες σχετικά με τα νεανικά του χρόνια, κάτι που ενδεχομένως οφείλεται στο ότι προσπαθούσε επιμελώς να κρύψει την εβραϊκή καταγωγή του προκειμένου να αποφύγει διώξεις από τους καθολικούς Ισπανούς μονάρχες.

Βρέθηκε «ξεχασμένο» διήγημα του συγγραφέα του «Δράκουλα»

Ένα λησμονημένο διήγημα του Ιρλανδού συγγραφέα Μπραμ Στόκερ (1847-1912) με τίτλο Gibbet Hill, που δημοσιεύτηκε το 1890, επτά χρόνια πριν από το φημισμένο μυθιστόρημά του Δράκουλας, εντόπισε τυχαία στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ιρλανδίας ένας… φαρμακοποιός, θαυμαστής του συγγραφέα. Μετά από έρευνά του, μάλιστα, διαπίστωσε ότι όλοι οι μελετητές της λογοτεχνίας δεν αναφέρονταν ποτέ στο διήγημα αυτό, ούτε περιλαμβάνεται στα αρχεία του Στόκερ.

Η ιστορία του διαδραματίζεται στο Σάρεϊ της Αγγλίας και παρακολουθεί τον (ανώνυμο) αφηγητή σε μια δυσοίωνη συνάντηση με τρία παράξενα παιδιά κοντά στον τάφο ενός δολοφονημένου ναύτη. Ο μελετητής του έργου του συγγραφέα, Πολ Μάρεϊ, δήλωσε στο γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων AFP πως πρόκειται για «μια κλασική ιστορία του Στόκερ για την πάλη μεταξύ του καλού και του κακού, που εμφανίζεται με “εξωτικούς” και ανεξήγητους τρόπους», προσθέτοντας ότι το διήγημα «δείχνει την εξέλιξη του συγγραφέα, καθώς τυπώθηκε τη χρονιά που είχε αρχίσει να εργάζεται πάνω στον Δράκουλα».

Το Gibbet Hill επανεκδόθηκε τώρα σε βιβλίο, με εξώφυλλο και εικονογραφήσεις του Ιρλανδού καλλιτέχνη Πολ ΜακΚίνλεϊ, ενώ τα έσοδα από τις πωλήσεις θα διατεθούν στο Charlotte Stoker Fund.

Τεύχος 678 (Δεκέμβριος 2024)

Δείτε Περισσότερα >>