Επικαιρότητα & Ιστορία – Τεύχος 671

Επικαιρότητα & Ιστορία

Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΑΓΚΟΣ

Τα παλιότερα σκάφη στην Μεσόγειο

Ο νεολιθικός οικισμός της Λα Μαρμότα, που βρίσκεται περίπου 30 χλμ. βορειοδυτικά της Ρώμης και σήμερα είναι βυθισμένος στα νερά της λίμνης Μπρασιάνο, ανακαλύφθηκε το 1989. Ανάμεσα στα πασσαλόπηκτα κτίριά του, βρέθηκαν και πέντε ξύλινα κανό, μήκους έως 32 πόδια (σχεδόν 10 μ.). Μέχρι πρόσφατα, η ανάδειξη της ιστορικής σημασίας των κανό αυτών παρέμενε περιορισμένη, όμως τώρα μελέτη διεθνούς επιστημονικής ομάδας, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό PLOS One, προσφέρει νέα δεδομένα.

Όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, τα κανό χρονολογούνται μεταξύ του 5700 και του 5100 π.Χ., γεγονός που τα καθιστά ως τα παλιότερα σκάφη που έχουν βρεθεί στην Μεσόγειο και μεταξύ των δέκα αρχαιότερων της ευρωπαϊκής ηπείρου. Είχαν κατασκευαστεί από ποικίλα υλικά -σκλήθρα, λεύκα, βελανιδιά, οξιά και ξύλο λεμονιάς- ώστε να έχουν διαφορετικό βάρος, ευελιξία και αντοχή, ενώ ορισμένα μπορούσαν να μεταφέρουν μεγάλα φορτία, διαθέτοντας ταυτόχρονα πανιά και υποστηρίγματα ή πλωτήρες στήριξης, κάτι που τους επέτρεπε να πραγματοποιούν μακρινά ταξίδια.

Η περίπλοκη κατασκευή των σκαφών αυτών, που θυμίζει «πολύ πιο πρόσφατα συστήματα πλοήγησης», καταδεικνύει το υψηλό επίπεδο κοινωνικής οργάνωσης στην περιοχή, υπογραμμίζεται στη μελέτη.

Ποιο είναι το μαύρο αγόρι του πίνακα;

Πληροφορίες για το μαύρο αγόρι, το οποίο εικονίζεται στον ομώνυμο πίνακα («The Black Boy») που φιλοτέχνησε το 1844 ο Βρετανός ζωγράφος Γουίλιαμ Λίντσεϊ Γουίντους (1822-1907), αναζητά ο Εθνικός Οργανισμός Μουσείων του Λίβερπουλ, μέσω ειδικής ιστοσελίδας που δημιούργησε για τον σκοπό αυτό (www.liverpoolmuseums.org.uk/call-out-information-about-black-boy).

Από το 2007 ο πίνακας βρίσκεται στο Διεθνές Μουσείο Σκλαβιάς της πόλης, αλλά μέχρι τώρα κανείς δεν ξέρει ποιο είναι το παιδί αυτό ή γιατί πόζαρε για τον Γουίντους. Η επικρατούσα εκδοχή είναι πως ο ζωγράφος το γνώρισε έξω από το ξενοδοχείο που διατηρούσε η οικογένειά του. Μόλις έμαθε ότι το αγόρι προσπαθούσε να ξεφύγει από το καθεστώς του σκλάβου, δραπετεύοντας στις ΗΠΑ, του ανέθεσε κάποιες μικροδουλειές έναντι αμοιβής. Αργότερα το παιδί επέστρεψε στην οικογένειά του, όταν ένας συγγενής του το αναγνώρισε στον πίνακα. Πάντως, οι ιστορικοί δεν αποκλείουν η εκδοχή αυτή να επινοήθηκε από τον Γουίντους ή κάποιον άλλο προκειμένου να πουληθεί ο πίνακας.

«Η ιστορία του πίνακα είναι σημαντική για τη γενικότερη ιστορία της πόλης και γι’ αυτό αξίζει να εμβαθύνουμε περισσότερο», δήλωσε εμφατικά η Kέιτ Χάσελντεν, ερευνήτρια του δικτύου «Κατανοώντας τα βρετανικά πορτρέτα» (Understanding British Portraits).

Κοντέινερ τρένου 90 ετών ανακαλύφθηκε στο Βέλγιο

Σπάνιο εμπορευματοκιβώτιο (κοντέινερ), που χρονολογείται από τη δεκαετία του 1930, εντοπίστηκε τυχαία στο Βόρειο Κάστρο (Noordkasteel) της Αμβέρσας, κατά τη διάρκεια εργασιών στον περιφερειακό αυτοκινητόδρομο της βελγικής πόλης. Το εμπορευματοκιβώτιο βρισκόταν πάνω σε πλάκα από σκυρόδεμα και «θαμμένο» σε αμμώδες χώμα, χωρίς κανείς να γνωρίζει πώς και γιατί κατέληξε στο κάστρο αυτό του 19ου αιώνα, το οποίο το 1934 μετατράπηκε σε πάρκο αναψυχής.

Το κοντέινερ ανήκε στην London North Eastern Railway (LENR), μια από τις τέσσερις βρετανικές σιδηροδρομικές εταιρείες της εποχής και, μεταξύ άλλων, έφερε τις ενδείξεις «Niture Removal to House» και «Enquire at any station». Από τον διακριτικό αριθμό του ΒΚ769 προσδιορίστηκε πως επρόκειτο για εμπορευματοκιβώτιο μεταφοράς επίπλων, χωρητικότητας περίπου 4 τόνων, που κατασκευάστηκε το 1935 ή το 1936 και ήταν σχεδιασμένο να τοποθετείται σε φορτηγά ή πλατφόρμες εμπορικών τρένων.

Ήταν το μόνο σωζόμενο δείγμα του είδους του, ωστόσο οι ειδικοί δεν κατάφεραν να το «αποκολλήσουν» από το έδαφος και να το μεταφέρουν ακέραιο σε άλλο σημείο, καθώς στην προσπάθειά τους να σκάψουν το χώμα, τα ξύλινα πλαίσια κατέρρευσαν και το κοντέινερ σχεδόν διαλύθηκε.

Η σημασία της ηλικίας των πολιτικών

Τον ρόλο της ηλικίας όσων διεκδικούν ή κατέχουν θέσεις εξουσίας, εξετάζει ο καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Ντάρτμουθ (ΗΠΑ), Ντάριν Μακμάχον, σε άρθρο του με τίτλο «Η ηλικία πριν από το καθήκον», που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο newsletter του History News Network (HNN). Αφορμή στάθηκε η δημόσια συζήτηση στις ΗΠΑ σχετικά με την ηλικία των υποψηφίων στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές.

Το κεντρικό ερώτημα του ΜακΜαχον είναι: Τι ρόλο παίζει η ηλικία στον καθορισμό του καθεστώτος της ισότητας; Αφού παραθέτει απόψεις φιλοσόφων και διανοητών από τον Διαφωτισμό και μετά (π.χ. Λοκ, Ρουσό), φτάνει στους προπάτορες της αμερικανικής ανεξαρτησίας (Φρανκλίνο, Ουάσινγκτον κ.ά.) και μέσω του Μάρξ και των φεμινιστικών θεωριών, οδηγείται στον σύγχρονο κόσμο. «Αν και το μέσο προσδόκιμο ζωής στις ΗΠΑ μειώθηκε ελαφρώς τα τελευταία χρόνια, η συνολική τάση έχει εκτοξευτεί από τον 19ο αιώνα και θα συνεχίσει να αυξάνεται» παρατηρεί ο συγγραφέας, τονίζοντας: «Οι ανησυχίες για τη γεροντοκρατία είναι τώρα σε έξαρση, με την πλειονότητα των Αμερικανών να εκφράζουν την υποστήριξή τους στη θέσπιση ανώτατων ορίων ηλικίας για τους εκλεγμένους αξιωματούχους».

Διαβάστε το άρθρο στο: historynewsnetwork.org/article/age-before-duty

Τεύχος 671 (Μάιος 2024)

Δείτε Περισσότερα >>