Επικαιρότητα & Ιστορία – Τεύχος 681

Επικαιρότητα & Ιστορία

Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΑΓΚΟΣ

Σπάνιας ομορφιάς αρχαίο spa βρέθηκε στην Πομπηία

Πολυτελές συγκρότημα λουτρών, που θεωρείται από τα πλέον περίτεχνα που έχουν βρεθεί ποτέ στον ρωμαϊκό κόσμο, αποκάλυψαν πρόσφατες ανασκαφές στην Πομπηία. Το αρχαίο spa αποτελούσε μέρος μιας εντυπωσιακής ρωμαϊκής βίλας και βρισκόταν δίπλα σε μια επίσης πλούσια διακοσμημένη τραπεζαρία, κάτι που υποδηλώνει πως οι επισκέπτες απολάμβαναν το μπάνιο τους πριν από ένα συμπόσιο. Είχε χωρητικότητα περίπου 30 ατόμων, διέθετε «πισίνες» με ζεστό («caldarium»), χλιαρό («tepidarium») και κρύο νερό («frigidarium»), ενώ οι τοίχοι ήταν διακοσμημένοι με ψηφιδωτά ιδιαίτερης τέχνης, που απεικόνιζαν σκηνές από τον Τρωικό Πόλεμο και σώζονται σε καλή κατάσταση.

Η ταυτότητα του ιδιοκτήτη παραμένει άγνωστη, αλλά σύμφωνα με τους αρχαιολόγους πιθανότατα ήταν σημαντική προσωπικότητα της πόλης, που χρησιμοποιούσε το λουτρό για να κολακεύει τους φιλοξενούμενούς του ή για πολιτική επιρροή. Σύμφωνα με τον διευθυντή του αρχαιολογικού πάρκου της Πομπηίας, Γκάμπριελ Τσουχτρίγκελ, αυτού του είδους τα λουτρά συνδέονταν με την «κουλτούρα, την πολυμάθεια και την τεμπέλικη αναψυχή της αρχαίας Ρώμης».

Σημειώνεται ότι, το συγκρότημα των λουτρών βρίσκεται στο «Regio IX», συνοικία της Πομπηίας που τα τελευταία χρόνια έχει αποδώσει στην αρχαιολογική έρευνα πολλά σημαντικά ευρήματα.

Μιλάνο: Μυστικά περάσματα που ζωγράφισε ο ντα Βίντσι είναι αληθινά

Μυστικές σήραγγες, οι οποίες έχουν αποτυπωθεί σε σχέδια του Λεονάρντο ντα Βίντσι αλλά μέχρι  σήμερα η ύπαρξή τους αμφισβητούνταν ως προϊόν θρύλων και εικασιών, εντόπισαν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Μιλάνου στις υπόγειες δομές του κάστρου Σφόρτσα της πόλης. Η ανέγερση του κάστρου είχε ξεκινήσει το 1450, πάνω στα ερείπια παλιότερου οχυρού, από τον δούκα του Μιλάνου, Φραντσέσκο Σφόρτσα, αλλά ολοκληρώθηκε από τον γιο του Λουντοβίκο. Ο Λουντοβίκο προσέλαβε αρκετούς καλλιτέχνες για να διακοσμήσουν τις αίθουσες του κάστρου, μεταξύ των οποίων τον ντα Βίντσι, που στη διάρκεια της παραμονής του εκεί κατέγραψε και τις υπόγειες στοές. Σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, τα περάσματα αυτά συνέδεαν το κάστρο με τη Βασιλική της Σάντα Μαρία ντέλλε Γκράτσιε, όπου είχε ενταφιαστεί η γυναίκα του Λουντοβίκο, Βεατρίκη ντ’ Έστε, αλλά θα μπορούσαν να αποτελούν και δίοδο διαφυγής σε περίπτωση πολιορκίας.

Οι σήραγγες εκτείνονταν συνολικά σε μήκος 1,5 χλμ. και βρίσκονταν μόλις 60 εκ. κάτω από το έδαφος. Για τον εντοπισμό τους οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ραντάρ διείσδυσης στο έδαφος και σαρωτές λέιζερ, δημιουργώντας στη συνέχεια ένα τρισδιάστατο μοντέλο του κάστρου.

Έρευνα: «Χάνεται» η μνήμη του Ολοκαυτώματος

Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα στοιχεία σχετικά με τη μνήμη του Ολοκαυτώματος 80 χρόνια μετά τη λήξη του Β΄ Π.Π., αναδεικνύει έρευνα που διεξήγαγε το Claims Conference, ένας οργανισμός που εκπροσωπεί τους Εβραίους – θύματα του ναζισμού και τους απογόνους τους. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε οκτώ χώρες (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Αυστρία, Γερμανία, Πολωνία, Ουγγαρία και Ρουμανία), σε δείγμα 1.000 ερωτηθέντων από κάθε χώρα, ηλικίας 18 ετών και άνω, και δημοσιεύτηκε πριν από λίγες εβδομάδες.

Όταν στους νέους 18-29 ετών απ’ όλες τις χώρες ζητήθηκε να ονομάσουν στρατόπεδα συγκέντρωσης ή θανάτου, τοποθεσίες δολοφονίας ή γκέτο, το 48% των Αμερικανών δεν μπορούσαν να αναφέρουν ούτε ένα. Το ίδιο συνέβη με το 25% των ενηλίκων στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Γαλλία και την Ρουμανία, το 18% στην Γερμανία και την Ουγγαρία, το 10% στην Αυστρία και το 7% στην Πολωνία. Το πιο γνωστό στρατόπεδο ή γκέτο ήταν το Άουσβιτς-Μπιρκενάου.

Επίσης, σε όλες τις χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα, μεγάλα τμήματα του πληθυσμού δεν γνωρίζουν τον ακριβή αριθμό των Εβραίων που ήταν θύματα του Ολοκαυτώματος (6 εκατ.). Οι συμμετέχοντες που πιστεύουν ότι σκοτώθηκαν δύο εκατ, Εβραίων ή λιγότερα αποτελούν το 28% στην Ρουμανία, το 27% στην Ουγγαρία, το 24% στην Πολωνία, το 21% στην Γαλλία, τις ΗΠΑ και την Αυστρία, το 20% στο Ηνωμένο Βασίλειο και το 18% στην Γερμανία.

Την ίδια στιγμή, ένας στους πέντε ενήλικες Γάλλους λέει ότι δεν είχε ακούσει ή δεν ήταν  σίγουρος αν είχε ακούσει για το Ολοκαύτωμα πριν από την έρευνα, ενώ ανάμεσα τους νεαρούς ενήλικες (18-29 ετών) το Ολοκαύτωμα αγνοούσαν το 46% στην Γαλλία, το 15% στην Ρουμανία, το 14% στην Αυστρία και το 12% στην Γερμανία. Ειδικά για την Γερμανία τα στοιχεία εντυπωσιάζουν, αφού από το 1992 στα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης διδάσκονται υποχρεωτικά μαθήματα για το Ολοκαύτωμα, ενώ σε ορισμένα ομοσπονδιακά κρατίδια (Βαυαρία, Ζάαρλαντ κ.ά.) οι μαθητές επισκέπτονται τακτικά στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Τέλος, το 76% των ενηλίκων στις ΗΠΑ πιστεύει ότι ένα είδος ολοκαυτώματος θα μπορούσε να επαναληφθεί σήμερα. Στο ίδιο ερώτημα, οι ενήλικοι ερωτηθέντες που έχουν παρόμοια αίσθηση ανέρχονται στο 69% για το Ηνωμένο Βασίλειο, στο 63% για την Γαλλία, στο 62% για την Αυστρία, στο 61% για την Γερμανία, στο 54% για την Πολωνία, στο 52% για την Ουγγαρία και στο 44% για την Ρουμανία.

Όλη την έρευνα στο https://www.claimscon.org/country-survey.

Τεύχος 681 (Μάρτιος 2025)

Δείτε Περισσότερα >>