Linda Jaivin

Σύντομη ιστορία της Κίνας

Μετάφραση: Πέτρος Γεωργίου
εκδ. Μεταίχμιο, 2022, σελ.: 376, τιμή: 17,70 €

Σύμφωνα με την παράδοση, ο Κινέζος αυτοκράτορας Φου – Χι (2.200 π.Χ.) εφεύρε τη γραφή και ήταν ο πρώτος νομοθέτης. Το 221 π.Χ. ο ηγεμόνας Τσιν Σι Χουάνγκ – Τι, κατάφερε να ενώσει όλα τα βασίλεια της Κίνας και να στεφθεί αυτοκράτορας. Καθιέρωσε για όλη την Κίνα ενιαία μέτρα και σταθμά, παράλληλα όμως έδωσε εντολή να καταστραφούν τα βιβλία και τα κείμενα του Κομφούκιου, πράγμα που τον έκανε μισητό. Τελικά το 206 π.Χ. ξέσπασε επανάσταση και στην εξουσία ανέβηκε η δυναστεία των  Χαν, οι οποίοι επανέφεραν την διδασκαλία του Κομφούκιου. Το 1279 μ.Χ. η Κίνα υποδουλώθηκε στους Μογγόλους. Από το 1368 έως το 1644 επί δυναστείας των Μινγκ η χώρα αποδυναμωθεί και θα υποταχθεί στους Μαντζουριανούς.

Στις αρχές  του 19ου αιώνα άρχισε η οικονομική, πολιτική και κοινωνική παρακμή της χώρας. Την ίδια εποχή οι Άγγλοι, στην προσπάθειά τους να πετύχουν τη διάλυση του κινεζικού κράτους, άρχισαν να εισάγουν και να διαδίδουν στους Κινέζους το όπιο. Θα ξεσπάσουν διάφορες λαϊκές εξεγέρσεις που τελικά θα κατασταλούν από τις συντηρητικές δυνάμεις, όπως η εξέγερση των Μπόξερ το 1900.

Το 1912 καταλύεται η αυτοκρατορία και στις 12 Μαρτίου η χώρα ανακηρύχθηκε δημοκρατία στην πόλη Ναντζίνγκ με πρόεδρο τον Σουν Γιάτ Σεν.  Παράλληλα στην Κίνα υπήρχαν διάφοροι τοπικοί κυβερνήτες που εξουσίαζαν μια ορισμένη περιοχή και που έπαιρναν τους φόρους για λογαριασμό τους, με ιδιωτικούς στρατούς κάτι που σταμάτησε το 1927 ο Τσακγκ Κάι Σεκ, όταν με το Κουομιτάνγκ κατέλαβε την εξουσία. Οι Ιάπωνες, εκμεταλλευόμενοι τις αδυναμίες αυτές, εισέβαλαν στη Μαντζουρία το 1931 και ίδρυσαν το κράτος του Μαντζουκούο. Η ηγεσία του Κουομιτάνγκ, αντί να οργανώσει την αντίσταση της χώρας, στράφηκε εναντίον των οπαδών του Μάο Τσε Τουνγκ κι έτσι έγινε η διάσπαση του Κουομιτάνγκ. Τελικά οι Ιάπωνες το 1937 κατέλαβαν όλο το βόρειο τμήμα. Στο διάστημα μεταξύ του 1937 και του 1942 έγιναν πολλές προσπάθειες να ενωθούν τα δύο κινήματα του Κουομιτάνγκ κι εκείνου στο οποίο είχε την ηγεσία το κομμουνιστικό κόμμα, χωρίς όμως αποτέλεσμα.

Το 1946 οδηγήθηκαν σε σύγκρουση, που τέλειωσε με τη νίκη του Μάο Τσε Τουνγκ ενώ ο Τσάνγκ Κάι Σεκ πέρασε στο νησί Ταϊβάν και ίδρυσε την Δημοκρατία της Κίνας. Η Λαοκρατική Δημοκρατία της Κίνας αναγνωρίστηκε ως κράτος και έγινε μέλος του ΟΗΕ. Σήμερα η Κίνα διατηρεί έναν ιδιότυπο σοσιαλισμό που συνδυάζει τις ιδιωτικοποιήσεις με τη λογοκρισία και τον στενό έλεγχο των κινήσεων των πολιτών. Ο αυταρχισμός και ο απολυταρχισμός φαίνεται πως είναι βαθιά ριζωμένος και το καθεστώς μερικής ανελευθερίας για τους πολίτες δεν φαίνεται να αλλάζει παρά την καλή οικονομική και τεχνολογική θέση που κατέχει η χώρα στον κόσμο.

Το βιβλίο της Λίντας Τζέιβιν είναι ένα μεγάλο ταξίδι, από τις φυλετικές καταβολές των κατοίκων της Κίνας έως τη θρυλική αυτοκρατορική εποχή της και το σύγχρονο Κομμουνιστικό Κόμμα. Με αφηγηματική δεξιοτεχνία και χάρη προσφέρει το απόσταγμα αυτής της πολυσύνθετης ιστορίας, αποκαλύπτοντας μια χώρα εκπληκτικής ποικιλίας.

Τεύχος 665 (Νοέμβριος 2023)

Δείτε Περισσότερα >>