Το χθες στην Ιστορία

Γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΝΙΚΟΛΟΥΔΗΣ

Γεγονότα Οκτωβρίου

Πριν από 50 χρόνια (1972)

1 Οκτωβρίου

• Κατά τη λήξη του 13ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης το βραβείο καλύτερης ταινίας απονέμεται στο έργο του Παντελή Βούλγαρη, «Το προξενειό της Άννας», η πρωταγωνίστρια του οποίου, Άννα Βαγενά, κερδίζει το βραβείο Α΄ γυναικείου ρόλου. Παράλληλα, ο Βούλγαρης βραβεύεται ως ο καλύτερος πρωτοεμφανιζόμενος σκηνοθέτης. Το βραβείο σκηνοθεσίας κερδίζει ο Θόδωρος Αγγελόπουλος για την ταινία του «Μέρες του 36», ενώ στον Θανάση Βέγγο απονέμεται το βραβείο Α΄ ανδρικού ρόλου για τη συμμετοχή του στην ταινία «Θανάση πάρε τ’ όπλο σου».
• Πεθαίνει σε ηλικία 69 ετών στο Λονδίνο ο διάσημος Βρετανός παλαιοανθρωπολόγος Λούις Λήκυ, γνωστός από τις έρευνές του για την αναζήτηση των παλαιότερων εκπροσώπων του ανθρωπίνου είδους στο φαράγγι Ολντουβάι της Τανζανίας. Ο Λήκυ υπέστη καρδιακή προσβολή στο διαμέρισμα της συνεργάτιδάς του, Τζέην Γκούνταλ, η οποία βρέθηκε στο πλευρό του κατά την τελευταία νύκτα της ζωής του.

2 Οκτωβρίου

• Μετά από δημοψήφισμα, το 90% των κατοίκων της Δανίας αποφασίζει υπέρ της συμμετοχής της χώρας στην ΕΟΚ (με ποσοστό 63,3% υπέρ, έναντι 36,7% κατά). Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ο πρωθυπουργός της χώρας παραιτείται και αποχωρεί από την πολιτική, ολοκληρώνοντας με αυτή την επιτυχία την σταδιοδρομία του.
• Στη διάρκεια διεθνούς συνεδρίου στην Αθήνα με θέμα τη στειρότητα, ο ακαδημαϊκός και καθηγητής της γυναικολογίας Νικόλαος Λούρος δηλώνει την αντίθεσή του στην τεχνητή γονιμοποίηση, «γιατί αντιτίθεται στις βιολογικές και κοινωνικές απαιτήσεις του γάμου». Στο ίδιο συνέδριο Αμερικανός συνάδελφός του δηλώνει ότι η τεχνητή γονιμοποίηση σε δοκιμαστικό σωλήνα ίσως να είναι δυνατή σε 50 χρόνια (στην πραγματικότητα, το πρώτο «παιδί του σωλήνα», η Αγγλίδα Λουίζ Μπράουν, γεννήθηκε μόλις το καλοκαίρι του 1978).

5 Οκτωβρίου

• Στο Βελιγράδι τέσσερεις φοιτητές, ηγέτες αυτονομιστικών οργανώσεων, καταδικάζονται σε ολιγόχρονες ποινές φυλάκισης. Παράλληλα, ο ηγέτης της Γιουγκοσλαβίας, στρατάρχης Τίτο, εκφράζει τη δυσαρέσκειά του γιατί στα πανεπιστήμια της χώρας το μάθημα του μαρξισμού-λενινισμού διδάσκεται μόλις δύο ώρες κάθε εβδομάδα!

8 Οκτωβρίου

• Ο Τζωρτζ Μαγκόβερν, υποψήφιος του Δημοκρατικού Κόμματος για τις προεδρικές εκλογές του προσεχούς Νοεμβρίου, επιλέγει ως υποψήφιο αντιπρόεδρο τον Σάρτζεντ Σράιβερ, σύζυγο της Γιουνίς Κέννεντυ (αδελφής των Τζων και Ρόμπερτ Κέννεντυ) και μετέπειτα πεθερό του ηθοποιού και πολιτικού Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ.

10 Οκτωβρίου

• Στο Σαντιάγκο της Χιλής πραγματοποιείται η πρώτη «διαδήλωση της κατσαρόλας», με στόχο την οικονομική πολιτική του μαρξιστή πρωθυπουργού Σαλβατόρ Αλλιέντε που πλήττει την αστική τάξη. Παρόμοιες διαδηλώσεις (στις οποίες οι διαδηλωτές κρατούν άδειες κατσαρόλες σε ένδειξη διαμαρτυρίας) επαναλαμβάνονται τις επόμενες ημέρες, προκαλώντας την παραίτηση της κυβέρνησης στις 31 Οκτωβρίου και τον σχηματισμό νέας μετά από δύο ημέρες, με συμμετοχή στελεχών των ενόπλων δυνάμεων.

12 Οκτωβρίου

• Στο αμερικανικό αεροπλανοφόρο «Κίτυ Χωκ», που έπλεε προς το Βιετνάμ, εκδηλώνεται σειρά διαφυλετικών επεισοδίων μεταξύ μαύρων ναυτών και λευκών πεζοναυτών, ως αποτέλεσμα των οποίων τραυματίζονται περί τα 59 άτομα.
• Ο ηγέτης της Λιβύης, συνταγματάρχης Καντάφι, επιβάλλει τον ισλαμικό νόμο στη χώρα του που προβλέπει ποινές ακρωτηριασμού για διάφορες διαβαθμίσεις κλοπών και θάνατο για περιπτώσεις ληστείας μετά φόνου.
• Πεθαίνει στην Αθήνα, από καρκίνο, σε ηλικία 48 ετών, ο λογοτέχνης, διπλωμάτης και αντιστασιακός Ρόδης Ρούφος, συγγραφέας της τριλογίας «Χρονικό μιας σταυροφορίας» και των έργων «Η Χάλκινη Εποχή» και «Οι γραικύλοι». Ως διπλωμάτης συνεργάστηκε κατά τον Κυπριακό αγώνα με την ΕΟΚΑ, τον στρατηγό Γρίβα και τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο, ενώ το 1968 εκδιώχθηκε από τη διπλωματική υπηρεσία λόγω της αντίδρασής του στη Χούντα.

13 Οκτωβρίου

• Πτήση τσάρτερ της Αεροπορίας της Ουρουγουάης που μετέφερε ομάδα ράγκμπυ, μέλη των οικογενειών των παικτών, φίλους και υποστηρικτές τους για έναν φιλικό αγώνα στη Χιλή, συντρίβεται εν μέσω κακοκαιρίας στις Άνδεις, κοντά στα σύνορα Χιλής-Αργεντινής, σε υψόμετρο 4.300 μέτρων. Παρότι αρκετοί από τους 45 επιβαίνοντες επέζησαν, δεν εντοπίστηκαν από ομάδες διάσωσης. Μετά από 72 ημέρες αγωνίας, στη διάρκεια των οποίων οι επιζώντες αναγκάστηκαν να καταφύγουν σε κανιβαλισμό των παγωμένων πτωμάτων των συνεπιβατών τους, δύο από αυτούς κατόρθωσαν μετά από πορεία 10 ημερών και 38 χιλιομέτρων να ενημερώσουν τις αρχές της Χιλής. Οι τελευταίοι 16 επιζώντες μεταφέρθηκαν στο Σαντιάγκο στις 23 Δεκεμβρίου.

16 Οκτωβρίου

• Εγκαινιάζεται το πρώτο εμπορικό κέντρο στην Αθήνα, στον Πύργο των Αθηνών, στους Αμπελοκήπους.

19 Οκτωβρίου

• Το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας απονέμεται στον Δυτικογερμανό συγγραφέα Χάινριχ Μπελ, «για τη συμβολή του στην ανανέωση της γερμανικής λογοτεχνίας». Η απονομή επισκιάζεται από υποψίες πολιτικών σκοπιμοτήτων, λόγω της στενής φιλικής σχέσης του Μπελ με τον φιλειρηνιστή καγκελλάριο Βίλλυ Μπραντ, και του γεγονότος ότι κανείς Γερμανός συγγραφέας δεν είχε τιμηθεί με το ίδιο βραβείο μετά το 1929.

21 Οκτωβρίου

• Αεροσκάφος της Ολυμπιακής που εκτελούσε τη βραδινή πτήση από την Κέρκυρα προς την Αθήνα και βρισκόταν σε διαδικασία προσγείωσης στο αεροδρόμιο του Ελληνικού, συντρίβεται περί τις 9.30 στη θάλασσα, σε απόσταση περίπου 250 μέτρων από το ΠΙΚΠΑ της Βούλας, λόγω απότομης απώλειας ύψους που οφειλόταν στην επικρατούσα κακοκαιρία. Από τους 49 επιβαίνοντες διασώζονται 12 (περιλαμβανομένου και του πιλότου), ενώ οι υπόλοιποι πέθαναν από πνιγμό. Η ευθύνη για το ατύχημα αποδόθηκε σε κακούς χειρισμούς του πιλότου που συνέβαλαν στη μοιραία απώλεια ύψους.

25 Οκτωβρίου

• Το FBI προσλαμβάνει για πρώτη φορά γυναίκες πράκτορες.

26 Οκτωβρίου

• Πεθαίνει στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ, σε ηλικία 83 ετών, ο πρωτοπόρος Ρωσοαμερικανός πιλότος και αεροναυπηγός Ιγκόρ Σικόρσκυ. Το 1939 σχεδίασε στις ΗΠΑ το πρώτο σύγχρονο ελικόπτερο, το οποίο άρχισε να παράγεται μαζικά το 1942.

28 Οκτωβρίου

• Πραγματοποιείται η παρθενική πτήση του αεροσκάφους Airbus A

29 Οκτωβρίου

• Παλαιστίνιοι αεροπειρατές καταλαμβάνουν αεροσκάφος της Lufthansa και εξαναγκάζουν τη δυτικογερμανική κυβέρνηση να απελευθερώσει τους τρεις επιζώντες συμπατριώτες τους τρομοκράτες της Σφαγής του Μονάχου. Ως απάντηση, το Ισραήλ εξαπολύει σφοδρότατη αεροπορική επίθεση εναντίον της Συρίας.

30 Οκτωβρίου

• Κατά τις βουλευτικές εκλογές στον Καναδά το Φιλελεύθερο Κόμμα του πρωθυπουργού Πιέρ Έλιοτ Τρυντώ κερδίζει την πρώτη θέση με μικρή διαφορά έναντι του Συντηρητικού Κόμματος (38,42% και 109 έδρες, έναντι 35,02% και 107 έδρες, αντίστοιχα). Οι μεγάλες απώλειες των Φιλελευθέρων τους υποχρεώνουν στον σχηματισμό κυβέρνησης μειοψηφίας, με την υποστήριξη του τρίτου κόμματος, των Νέων Δημοκρατών (που είχε λάβει 17,83% και 31 έδρες).

Ρόδης Ρούφος

Χάινριχ Μπελ

Ιγκόρ Σικόρσκυ

Πιέρ Έλιοτ Τρυντώ

Τεύχος 652 (Οκτώβριος 2022)

Δείτε Περισσότερα >>