Το χθες στην Ιστορία

Γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΝΙΚΟΛΟΥΔΗΣ

Γεγονότα Σεπτεμβρίου

Πριν από 50 χρόνια (1971)

1 Σεπτεμβρίου:

• Η δικτατορική κυβέρνηση ανακοινώνει τη σύλληψη της λαίδης Αμαλίας Φλέμινγκ (Ελληνίδας χήρας του Άγγλου εφευρέτη της πενικιλίνης, Αλεξάνδρου Φλέμινγκ) και άλλων τεσσάρων ατόμων με την κατηγορία ότι προετοίμαζαν τη δραπέτευση του φυλακισμένου Αλέκου Παναγούλη από το κέντρο εκπαίδευσης της ΕΣΑ στο Γουδί. Η σύλληψη της Φλέμινγκ προκαλεί έντονες αντιδράσεις στη Μεγάλη Βρετανία, καθώς και μεταξύ των Ελλήνων που είχαν αυτοεξοριστεί στο εξωτερικό. Παρά τα προβλήματα της υγείας της, η Φλέμινγκ κρατήθηκε σε αυστηρή απομόνωση έως τη δίκη της, στις 27 Σεπτεμβρίου, στο Έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών. Εκεί ομολόγησε ότι η συμμετοχή της στην απόπειρα (δηλαδή, η μεταφορά των συνεργών της στο σημείο της δράσης με το αυτοκίνητό της) δεν είχε πολιτικά αλλά ανθρωπιστικά κίνητρα. Την επομένη της επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης δεκαέξι μηνών, ενώ στους συγκατηγορούμενούς της μικρότερες ποινές.
• Πεθαίνει σε ξενοδοχείο κοντά στο αεροδρόμιο Σίπολ του Άμστερνταμ, σε ηλικία 74 ετών, η Αμερικανίδα Σάρα Κράσνοφ, γνωστή και ως «ιπτάμενη γιαγιά». Η Κράσνοφ ήταν χήρα εύπορου ιδιοκτήτη καταστήματος γαλακτοκομικών προϊόντων από το Κλήβελαντ του Οχάιο και στη διάρκεια των προηγούμενων πέντε μηνών είχε πραγματοποιήσει 160 αεροπορικά ταξίδια (με κόστος περίπου 140.000 δολλαρίων) προκειμένου να μην περιέλθει η περιουσία της στην κατοχή των κληρονόμων της. Την παραμονή του θανάτου της είχε υποστεί καρδιακή προσβολή λόγω εξάντλησης.

2 Σεπτεμβρίου:

• Με ταυτόχρονα δημοψηφίσματα, οι πολίτες της Αιγύπτου, της Λιβύης και της Συρίας εγκρίνουν με ποσοστό άνω του 96% τη δημιουργία από τις χώρες τους «Ομοσπονδίας των Αραβικών Δημοκρατιών». Ιθύνων νους αυτής της ένωσης (που τυπικά εγκαινιάστηκε την 1^η Ιανουαρίου 1972) ήταν ο ηγέτης της Λιβύης, συνταγματάρχης Καντάφι. Στη συνέχεια όμως οι τρεις χώρες διαφώνησαν σε επιμέρους πτυχές της ένωσης, η οποία τελικά διαλύθηκε στις 19 Ιανουαρίου 1977.

3 Σεπτεμβρίου:

• Ο πρεσβευτής της Αργεντινής στη Μαδρίτη παραδίδει στον εξόριστο πρώην πρόεδρο της χώρας του, Χουάν Περόν, το ταριχευμένο λείψανο της δεύτερης συζύγου του, Εβίτας, το οποίο είχε εντοπιστεί πρόσφατα σε μια κρύπτη στο Μιλάνο (έως τότε η τύχη του παρέμενε άγνωστη επί πολλά χρόνια). Ο Περόν και η τρίτη σύζυγός του, Ιζαμπέλα, διατήρησαν τη σορό της Εβίτας στο σαλόνι του σπιτιού τους, στη Μαδρίτη, έως την επάνοδό τους στην Αργεντινή, το 1973.
• Ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος φθάνει στην Αθήνα για συνομιλίες με τον Γεώργιο Παπαδόπουλο σχετικά με τη διαφορετική προσέγγισή τους στο Κυπριακό. Μετά από δύο ημέρες φαινομενικά άκαρπων διαπραγματεύσεων ο Μακάριος αναχωρεί αλλάζοντας αεροπλάνο την τελευταία στιγμή, φοβούμενος δολοφονική απόπειρα εναντίον του.
• Οι διπλωματικοί εκπρόσωποι των τεσσάρων κυριότερων Συμμάχων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (ΗΠΑ, Μ. Βρετανίας, Σοβιετικής Ένωσης και Γαλλίας) συναντώνται στο Βερολίνο όπου καταλήγουν σε συμφωνία σχετικά με τις μετακινήσεις και την επικοινωνία μεταξύ των δύο τμημάτων της πόλης. Χάρη σε αυτή τη συμφωνία (που επισημοποιήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 1972) το Δυτικό Βερολίνο απέκτησε απευθείας οδική σύνδεση με τη Δυτική Γερμανία.
• Το Κατάρ ανακηρύσσεται ανεξάρτητο κράτος.

9 Σεπτεμβρίου:

• Μαχητικά στελέχη της οργάνωσης «Μαύροι Πάνθηρες» προκαλούν εξέγερση των περίπου 1.200 κρατουμένων στις φυλακές Άττικα της πολιτείας της Νέας Υόρκης (περίπου 85% των οποίων ήταν μαύροι ή Πορτορικανοί), με αιτήματα τη χορήγηση αμνηστίας, τη μεταφορά τους σε κάποια «μη ιμπεριαλιστική χώρα» και την απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων στις ΗΠΑ. Κατά την εξέγερση συλλαμβάνονται ως όμηροι 38 φύλακες και υπάλληλοι της φυλακής. Οι επακόλουθες μαραθώνιες διαπραγματεύσεις καταλήγουν σε αποδοχή όλων των αιτημάτων των κρατουμένων εκτός από την απονομή αμνηστίας. Παρά ταύτα, στις 13 Σεπτεμβρίου ο κυβερνήτης της πολιτείας, Νέλσον Ροκφέλερ, διατάσει επέμβαση της αστυνομίας. Στη φυλακή εισβάλλουν 1.000 αστυνομικοί ρίχνοντας δακρυγόνα και πυροβολώντας. Η σύγκρουση λήγει μετά από 90 λεπτά, με 39 νεκρούς (μεταξύ των οποίων δέκα όμηροι) και περισσότερους από 250 τραυματίες. Μέχρι σήμερα η εξέγερση στις φυλακές Άττικα παραμένει η μεγαλύτερη του είδους της στις ΗΠΑ.
• Στην Ουρουγουάη οι αριστεροί αντάρτες Τουπαμάρος απελευθερώνουν τον Βρετανό πρεσβευτή Τζέφρυ Τζάκσον, τον οποίο κρατούσαν ως όμηρο απαιτώντας την απελευθέρωση κρατούμενων ομοϊδεατών τους. Λίγες ημέρες νωρίτερα 129 Τουπαμάρος είχαν δραπετεύσει μαζικά από τη φυλακή Πούντα Καρέρας, ενδεχομένως στο πλαίσιο μιας ανομολόγητης συμφωνίας μεταξύ των δύο πλευρών.

11 Σεπτεμβρίου:

• Πεθαίνει σε ηλικία 77 ετών σε νοσοκομείο της Μόσχας, μετά από καρδιακή προσβολή, ο πρώην ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης Νικίτα Χρουστσώφ. Ο Χρουστσόφ είχε ανατραπεί στις 12 Οκτωβρίου 1864, και γι’ αυτό τον λόγο δεν θάφτηκε στο τείχος του Κρεμλίνου, όπως οι προκάτοχοί του.

11 Σεπτεμβρίου:

• Οι κινεζικές Αρχές ανακοινώνουν τον θάνατο του στρατάρχη Λιν Πιάο, επίσημου διαδόχου του Μάο Τσε Τουνγκ, κατά την πτώση στη Μογγολία του αεροπλάνου στο οποίο επέβαινε μαζί με την οικογένειά του. Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή (η οποία αμφισβητείται από πολλούς), το γεγονός αυτό συνέβη στα πλαίσια αποτυχημένου πραξικοπήματος, με αποτέλεσμα τον μεταθανάτιο χαρακτηρισμό του Λιν Πιάο ως προδότη.

16 Σεπτεμβρίου:

• Ο Δυτικογερμανός καγκελάριος Βίλυ Μπραντ πραγματοποιεί τριήμερη ανεπίσημη επίσκεψη στην Κριμαία, όπου συναντά τον Σοβιετικό ηγέτη Λεονίντ Μπρέζνιεφ με σκοπό τη σύναψη εμπορικών συμφωνιών και τη σύγκληση στο Ελσίνκι Πανευρωπαϊκής Διάσκεψης για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία.

20 Σεπτεμβρίου:

• Πεθαίνει στην Αθήνα, σε ηλικία 71 ετών, ο ποιητής Γιώργος Σεφέρης (Σεφεριάδης) ο οποίος το 1963 είχε τιμηθεί με το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Η κηδεία του πραγματοποιείται δύο ημέρες αργότερα με συμμετοχή τουλάχιστον 10.000 θαυμαστών του αλλά και αντιπάλων της Χούντας, προς την οποία ο Σεφέρης είχε εκφράσει ανοικτά την αντίθεσή του.

22 Σεπτεμβρίου:

• Η Μάλτα συμφωνεί να επιτρέψει στο ΝΑΤΟ τη χρήση των στρατιωτικών βάσεων του στη χώρα έναντι 25,6 εκατομμυρίων δολλαρίων (αντί οκτώ εκατομμυρίων δολλαρίων, με βάση προηγούμενη συμφωνία).

24 Σεπτεμβρίου:

• Ο Βίλυ Μπραντ δέχεται ένα ισχυρό χαστούκι μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες από έναν ακροδεξιό φοιτητή που διαμαρτυρήθηκε με αυτό τον τρόπο για την Οστπολιτίκ του Δυτικογερμανού καγκελλαρίου.

29 Σεπτεμβρίου:

• Βρετανικό δικαστήριο καταδικάζει σε πρόστιμο για προσβολή της δημοσίας αιδούς ένα αξιοσημείωτο μεθυσμένο ζευγάρι στο οποίο ο άνδρας ήταν 88 ετών και η παρτενέρ του νεώτερή του κατά τριάντα χρόνια! Το ζευγάρι είχε προσπαθήσει να κάνει έρωτα σε ένα παγκάκι του Λονδίνου.

Τεύχος 639 (Σεπτέμβριος 2021)

Δείτε Περισσότερα >>