Bάνα Μπουσέ
Η καθημερινή ζωή στην Ελλάδα του Όθωνα

Εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2020, ΣΕΛ.: 432, ΤΙΜΗ: 15,00 €

Όταν τον Ιανουάριο του 1833 ο δεκαεπτάχρονος Όθων αποβιβάστηκε στο Ναύπλιο, βρέθηκε σε μια χώρα κατεστραμμένη από τον πόλεμο και τις εμφύλιες ταραχές, χωρίς πόρους και χωρίς υποδομές. Η σύνθεση του πληθυσμού ήταν αρκετά ενδιαφέρουσα, Έλληνες, Αρβανίτες και Βλάχοι αποτελούσαν διακριτές ομάδες. Οι δύο πρώτες συνέκλιναν συνεχώς, τα μέλη τους αποκαλούσαν τους εαυτούς τους Ρωμιούς και Έλληνες. Οι Αρβανίτες μιλούσαν και τις δύο γλώσσες, και οι Αρβανίτισσες μιλούσαν τα ελληνικά ως δεύτερη γλώσσα. Οι μεγαλύτερες διαφορές ανάμεσα στις δύο ομάδες εντοπίζονταν στις παραδοσιακές ενδυμασίες. Ιδιαίτερη ομάδα αποτελούσαν οι Βλάχοι, οι οποίοι τηρούσαν επιφυλακτική στάση απέναντι στον βασιλιά, ενώ άλλη διακριτή ομάδα πληθυσμού συνιστούσαν οι ολιγάριθμοι Εβραίοι του βασιλείου

Το βιβλίο της Βάνας Μπουσέ δεν ασχολείται με την πολιτική ή την διπλωματική Ιστορία της οθωνικής περιόδου, επιχειρεί μια διαφορετική θεώρηση της εποχής και πραγματεύεται την καθημερινότητα των ανθρώπων. Η καθημερινή ζωή στις περισσότερες εκφάνσεις της καθορίζεται από πράγματα απλά, κοινά, που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ασήμαντα. Ωστόσο τα καθημερινά αυτά και εκ πρώτης όψεως ασήμαντα πράγματα, αν ληφθούν στο σύνολό τους, αποτελούν την πραγματικότητα μέσα στην οποία εξελίσσεται η ζωή μας, και σε συνάρτηση με την οικονομική κατάσταση διαμορφώνουν τις διαθέσεις της κοινής γνώμης και επηρεάζουν τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις.

Η οθωνική εποχή συμπίπτει με την αρχή της τεχνολογικής επανάστασης και η χρήση της ατμομηχανής, η ανάπτυξη του σιδηροδρόμου, η εφεύρεση του ηλεκτρικού τηλεγράφου έφεραν ριζικές αλλαγές στην παραγωγή, τις μετακινήσεις, τις μεταφορές, το εμπόριο και την επικοινωνία. Η Ελλάδα πήρε μέρος στον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό εφαρμόζοντας τα επιτεύγματα των άλλων, ως χρήστης και ως καταναλωτής. Η εξέλιξη αυτή δεν ήταν νομοτελειακή. Η χώρα θα μπορούσε να είχε επωφεληθεί από το γεγονός ότι στην αρχή της οθωνικής εποχής 1834-1843, είχε και στον στρατό και στη δημόσια διοίκηση υπαλλήλους με την πιο σύγχρονη τεχνική εκπαίδευση. Ο Όθων στην αρχή της βασιλείας του δημιούργησε κάποιες πρώτες μονάδες βιομηχανικής παραγωγής, οι οποίες λειτούργησαν μερικά χρόνια με καλά αποτελέσματα, μέχρι το 1843, οπότε οι Έλληνες προτίμησαν να απομακρύνουν από τη χώρα τους ξένους τεχνικούς και να κλείσουν τα ελάχιστα εργοστάσια που είχαν. Οι μόνοι τομείς που απέμειναν να διατηρούν την ελπίδα για ανέλιξη και διάκριση στο μέλλον ήταν αυτοί οι οποίοι και παλαιότερα είχαν προτιμηθεί, η ιατρική, η νομική επιστήμη, η ναυπήγηση.

Η Βάνα Μπουσέ προσεγγίζει την οθωνική εποχή από μιαν άλλη, άγνωστη πλευρά της, καθώς στρέφει την προσοχή του αναγνώστη όχι στην πολιτική ή τη διπλωματική ιστορία αλλά στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Καλλιέργειες και αγορά, ένδυση και καλλωπισμός, μουσική και εορταστικές εκδηλώσεις, καφενεία και ζαχαροπλαστική, εξοχές και χάνια, συγκοινωνία και τηλέγραφος, παιδεία και εκπαίδευση, παράδοση και απόπειρες τεχνολογικού εκσυγχρονισμού, επιδημίες και καραντίνα, παραδοσιακά φάρμακα, ιατρική επιστήμη και πολλά άλλα συνθέτουν ένα συναρπαστικό πανόραμα προσφέροντας συγχρόνως πλήθος τεκμηριωμένων πληροφοριών για την εποχή. Η έκδοση συνοδεύεται από εξαιρετική εικονογράφηση.

Τεύχος 634 (Απρίλιος 2021)

Δείτε Περισσότερα >>