Το χθες στην Ιστορία

Γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΝΙΚΟΛΟΥΔΗΣ

Γεγονότα Νοεμβρίου

Πριν από 50 χρόνια (1970)

1 Νοεμβρίου

• Ομάδα Πολωνών διπλωματών δέχεται επίθεση στο αεροδρόμιο της πακιστανικής πρωτεύουσας Καράτσι, με αποτέλεσμα τον φόνο του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Ζίγκφριντ Βόλνυακ και τριών Πακιστανών.

3 Νοεμβρίου

• Κατά τις εκλογές που διεξάγονται στο μέσον της θητείας του Αμερικανού προέδρου το Δημοκρατικό Κόμμα κερδίζει 12 πρόσθετες έδρες στο Κογκρέσο ενώ το Ρεπουμπλικανικό μία πρόσθετη στη Γερουσία, χωρίς όμως να κατορθώσει να αντιστρέψει την πλειοψηφία των Δημοκρατικών σε αυτό το σώμα. Στις εκλογές για θέσεις κυβερνητών οι Ρεπουμπλικάνοι κυβερνήτες Νέλσον Ροκφέλλερ και Ρόναλντ Ρέιγκαν επανεκλέγονται στη Νέα Υόρκη και την Καλιφόρνια, αντίστοιχα, ενώ ο Τζίμμυ Κάρτερ επανεκλέγεται κυβερνήτης της Γεωργίας.
• Στην Ισπανία κηρύσσεται η πρώτη γενική απεργία μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου (1939), με αιτήματα το πάγωμα των τιμών και την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων.
• Ο νεοεκλεγμένος πρόεδρος της Χιλής Σαλβαδόρ Αλλιέντε αναλαμβάνει τα καθήκοντά του μετά την τελετή της ορκωμοσίας του στον καθεδρικό ναό της πρωτεύουσας Σαντιάγο. Δύο ημέρες αργότερα εκφωνεί τον πρώτο λόγο του μετά τη νίκη του σε ανοιχτή συγκέντρωση όπου εξαγγέλλει τον «δημοκρατικό δρόμο προς τον σοσιαλισμό».

4 Νοεμβρίου

• Στο Λος Άντζελες στελέχη της κοινωνικής πρόνοιας αναλαμβάνουν την εποπτεία και θεραπεία της δεκατριάχρονης Τζίνι, ενός κοριτσιού που είχε κρατηθεί σε απομόνωση και κακοποιούνταν από τον πατέρα της από την ηλικία των 20 μηνών. Στη συνέχεια η Τζίνι υπέστη εκτενή παρακολούθηση από ειδικούς επιστήμονες (ψυχιάτρους, γλωσσολόγους κ.ά.) και άλλαξε επανειλημμένα θετούς γονείς, χωρίς η κατάστασή της να βελτιωθεί σοβαρά. Σήμερα ο τόπος παραμονής της, κάπου στην Καλιφόρνια, παραμένει άγνωστος.

8 Νοεμβρίου

• Οι ηγέτες της Αιγύπτου, Ανουάρ Σαντάτ, της Λιβύης, Μουαμμάρ Καντάφι, και του Σουδάν, Γκαφάρ Νιμέιρι, αποφασίζουν τη συνένωση των χωρών τους σε μια ομοσπονδία, με βάση το παναραβικό όραμα του εκλιπόντος προέδρου της Αιγύπτου, Νάσερ. Η ιδέα αυτή εγκαταλείφθηκε το επόμενο έτος χωρίς να προλάβει να υλοποιηθεί.

9 Νοεμβρίου

• Πεθαίνει αιφνιδιαστικά σε ηλικία 80 ετών, στο σπίτι του στο χωριό Κολομπέ-συρ-Μαρν, ο Σαρλ ντε Γκωλ. Την περίοδο προ του θανάτου του ο ντε Γκωλ έγραφε τον δεύτερο τόμο των απομνημονευμάτων του. Η κηδεία του πραγματοποιήθηκε χωρίς επισημότητα στο Κολομπέ στις 12 Νοεμβρίου, παρουσία 40.000 ατόμων που είχαν συρρεύσει από όλη τη Γαλλία. Την ίδια ώρα πραγματοποιήθηκε επίσημη τελετή στην Παναγία των Παρισίων παρουσία του προέδρου Ζωρζ Πομπιντού και επισήμων από όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον, της ΕΣΣΔ Νικολάι Ποντγκόρνυ, της Κύπρου Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, καθώς και ο αντιπρόεδρος της ελληνικής χούντας Στυλιανός Παττακός. Στη συνέχεια εκατοντάδες χιλιάδες Γάλλοι πραγματοποίησαν πορεία στα Ηλύσια Πεδία με κατάληξη την Αψίδα του Θριάμβου.
• Η Σοβιετική Ένωση εκτοξεύει το μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο «Λούνα 17» με προορισμό τη Σελήνη, στην οποία προσεδαφίζεται στις 17 Νοεμβρίου το όχημα «Λούνοχοντ 1». Το «Λούνοχοντ 1» διανύει απόσταση είκοσι μέτρων στέλνοντας πολύτιμα δεδομένα στη Γη.

12 Νοεμβρίου

• Ο Σοβιετικός αντιφρονών συγγραφέας Αντρέι Αμαλρίκ καταδικάζεται σε τριετή φυλάκιση σε στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας στην Κολυμά. Στη συνέχεια η ποινή του επεκτάθηκε σε ακόμη τρία χρόνια, αλλά μετά από ένα έτος μετατράπηκε σε υποχρεωτική εξορία στο ίδιο μέρος.

13 Νοεμβρίου

• Στρατιωτικό πραξικόπημα στη Συρία οδηγεί στην ανάρρηση στον προεδρικό θώκο του μέχρι τότε υπουργού Άμυνας πτεράρχου Χαφέζ αλ-Άσσαντ.
• Ο τροπικός κυκλώνας Μπόλα πλήττει με ταχύτητα 193-220 χιλιομέτρων το δέλτα του ποταμού Γάγγη στο Ανατολικό Πακιστάν (σημερινό Μπανγκλαντές) προκαλώντας σε διάστημα έξι ωρών παλιρροϊκά κύματα ύψους εννέα μέτρων, και τον θάνατο 300.000-500.000 ατόμων. Επιπλέον περίπου 1.000.000 άτομα καταλήγουν άστεγα. Επρόκειτο για τη χειρότερη καταστροφή από κυκλώνα κατά τον 20ό αιώνα.

15 Νοεμβρίου

• Πεθαίνει σε ηλικία 85 ετών ο πρώην πρωθυπουργός (δύο φορές την περίοδο 1946-1947) και αρχηγός του Λαϊκού Κόμματος Κωνσταντίνος Τσαλδάρης.

17 Νοεμβρίου

• Αρχίζει στο στρατόπεδο Φορτ Μπένινγκ της Γεωργίας η δίκη του Αμερικανού υπολοχαγού Ουίλλιαμ Κάλεϋ, υπεύθυνου για τη σφαγή των κατοίκων του νοτιοβιετναμικού χωριού Μάι Λάι. Τον Μάρτιο του 1971 ο Κάλεϋ καταδικάστηκε σε ισόβια για τον εκ προμελέτης φόνο 22 Νοτιοβιετναμέζων πολιτών.
• Η χούντα ανακοινώνει τα ονόματα 526 εκλεκτόρων για τη Συμβουλευτική Επιτροπή (ελεγχόμενο νομοπαρασκευαστικό σώμα), οι οποίοι στις 29 Νοεμβρίου εκλέγουν από τις τάξεις τους 92 άτομα.

19 Νοεμβρίου

• Πεθαίνει στη Μόσχα, σε ηλικία 78 ετών, ο στρατηγός Αντρέι Γερεμένκο, επικεφαλής των Σοβιετικών στρατευμάτων κατά τη μάχη του Στάλινγκραντ. Αργότερα ο Γερεμένκο ηγήθηκε των στρατευμάτων που απελευθέρωσαν την Κριμαία και κατέλαβαν τη δυτική Ουγγαρία και την Τσεχοσλοβακία. Το 1955 του απονεμήθηκε ο τίτλος του στρατάρχη της ΕΣΣΔ.

20 Νοεμβρίου

• Η τελετή των καλλιστείων για τη «Μις Υφήλιος» στο Ρόγιαλ Άλμπερτ Χωλ του Λονδίνου, την οποία παρουσίαζε ο γνωστός κωμικός Μπομπ Χόουπ, διαταράσσεται από σοβαρά επεισόδια που προκαλούν φεμινίστριες στο εσωτερικό του θεάτρου (η σχετική ιστορία αποτέλεσε θέμα της πρόσφατης ταινίας με τίτλο «Misbehaviour»).
• Η Γενική ΣυνέλευσΗ Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αποφασίζει κατά πλειοψηφία την ένταξη της Λαϊκής Κίνας, αλλά η έλλειψη της απαιτούμενης πλειοψηφίας των δύο τρίτων αποτρέπει την υποχρεωτικά άμεση υλοποίηση της απόφασης.

24 Νοεμβρίου

• Οι αρχές της Βολιβίας ανακοινώνουν την απελευθέρωση του Γάλλου μαρξιστή συγγραφέα Ρεζί Ντεμπρέ και πέντε συμπολεμιστών του Τσε Γκεβάρα (ο Ντεμπρέ είχε καταδικαστεί τον Νοέμβριο του 1967 σε φυλάκιση 30 ετών ως συνεργός του Τσε Γκεβάρα).

25 Νοεμβρίου

• Ο διάσημος και πολυτάλαντος Ιάπωνας συγγραφέας, ηθοποιός και σκηνοθέτης Γιούκιο Μισίμα πραγματοποιεί δημόσια τελετουργική αυτοκτονία (χαρακίρι) στο αρχηγείο του Ιαπωνικού Στρατού στο Τόκυο. Ο Μισίμα και τέσσερεις ακόλουθοί του, όλοι μέλη της άοπλης πολιτοφυλακής Τατενοκάι (που είχε ιδρυθεί από τον Μισίμα και πρέσβευε την επιστροφή στις παραδοσιακές ιαπωνικές αξίες και τον τερματισμό του εκδυτικισμού της χώρας) κατέλαβαν το αρχηγείο με το πρόσχημα «φιλικής» επίσκεψής τους σε αυτό. Στη συνέχεια, προτού αυτοκτονήσει, ο Μισίμα (τότε 45 ετών) αποπειράθηκε να απευθύνει λόγο στους συγκεντρωμένους στρατιώτες, οι οποίοι όμως τον αποδοκίμασαν. Το 1968 ο Μισίμα ήταν υποψήφιος για το Νόμπελ Λογοτεχνίας.

27 Νοεμβρίου

• Ο 38άχρονος Βολιβιανός καλλιτέχνης Μπενχαμίν Μεντόσα αποπειράται να δολοφονήσει με μαχαίρι τον πάπα Παύλο ΣΤ΄ κατά τη διάρκεια της επίσημης επίσκεψής του στη Μανίλα, αλλά συλλαμβάνεται προτού προλάβει να τον πλησιάσει.

Ανακαλύψτε περισσότερα στο Τεύχος 629 Νοέμβριος 2020>>