Βιβλίο & Ιστορία
Ιστορία της Μουσικής στη Νεώτερη Ελλάδα
Ιστορία της Μουσικής στη Νεώτερη Ελλάδα
Επιμέλεια: Χάρης Ξανθουδάκης, Πάνος Βλαγκόπουλος, Κώστας Καρδάμης, Στέλλα Κουρμπανά
Τόμ. Β΄, Από την βασιλεία του Γεωργίου έως το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου
Εκδ. Ωδείο Αθηνών, 2022, σελ.: 960, τιμή: 40,00 €
Η τρίτομη συλλογική Ιστορία της Μουσικής στη Νεώτερη Ελλάδα, της οποίας κυκλοφόρησε ο δεύτερος από τους τρεις τόμους, φιλοτεχνεί την εικόνα της μουσικής δραστηριότητας στην ελληνική κοινωνία κατά τους νεώτερους χρόνους. Στοχεύει σε μια συνολική παρουσίαση της συνεχούς παράδοσης της νεοελληνικής μουσικής ζωής και παραγωγής από την Άλωση έως και σήμερα, αξιοποιώντας τις τελευταίες μουσικολογικές έρευνες αλλά και τον πλούτο των αρχειακών πηγών. Το αποτέλεσμα είναι αποκαλυπτικό, αν όχι αιφνιδιαστικό, για τον αναγνώστη, ο οποίος μέχρι πρότινος είχε υπόψη του θεωρήσεις που εντόπιζαν τις απαρχές της ιστορίας της έντεχνης μουσικής στον τόπο μας στις αρχές του 20ού αιώνα, για να ανακαλύψει πως η αφήγηση της έκδοσης ξεκινάει πέντε αιώνες νωρίτερα.
Ο τόμος ασχολείται με τη μουσική κίνηση στην Ελλάδα κατά το δεύτερο περίπου ήμισυ του 19ου αιώνα, δηλαδή, κατά την περίοδο που αρχίζει με την άνοδο του Γεωργίου Α΄ στον ελληνικό θρόνο (αλλά και με την εκχώρηση, από τους Άγγλους, των Επτανήσων στο Βασίλειο της Ελλάδας) και τελειώνει με την λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και με την απόλυση του Μανώλη Καλομοίρη από το Ωδείο Αθηνών και την ίδρυση από τον ίδιο και τους συνεργάτες του, του Ελληνικού Ωδείου.
Στο πρώτη ενότητα του συλλογικού έργου «Η μουσική κίνηση» περιλαμβάνονται μελετήματα σχετικά με τις παραστάσεις όπερας και οπερέτας στην Αθήνα, την μουσική στο ελληνικό θέατρο, με τα ελληνικά μελοδραματικά σχήματα, με τη μουσική παιδεία και ζωή της Αθήνας, με τα θεωρητικά εγχειρίδια, και με τη μουσική ζωή διαφόρων πόλεων, όπως της Ερμούπολης, της Πάτρας, της Θεσσαλονίκης, Σπάρτης, Τρίπολης, Ναυπλίου και άλλων. Τα κείμενα της δεύτερης ενότητας αφορούν τους συνθέτες και τις δημιουργικές τάσεις, την εκκλησιαστική μουσική, τις μεταμορφώσεις του φολκλορισμού στη μουσική δημιουργία, τον Μανώλη Καλομοίρη την περίοδο του Ωδείου Αθηνών και τον ελληνικό Βαγκνερισμό. Τα κείμενα εκτός των επιμελητών της έκδοσης υπογράφουν και οι Μανώλης Σειραγάκης και Κωνσταντίνος Σαμπάνης.
Σημαντικός σταθμός της μουσικής ζωής στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα υπήρξε η ίδρυση την Άνοιξη του 1871 στην Αθήνα του Μουσικού και Δραματικού Συλλόγου με στόχο την καλλιέργεια της μουσικής αλλά και τη δημιουργία εθνικού θεάτρου. Το Ωδείο Αθηνών ήρθε να καλύψει αυτήν ακριβώς την ανάγκη, την καλλιέργεια των δεξιοτήτων εκείνων που θα προετοίμαζαν τους επαγγελματίες ή ερασιτέχνες θεράποντες των παραστατικών τεχνών. Με την ίδρυσή του προσέφερε υψηλού επιπέδου μουσική παιδεία, έχοντας ένα απώτερο στόχο: τη χάραξη πολιτιστικής πολιτικής. Μια προσπάθεια που αναμετρήθηκε με αντίστοιχα ιδρύματα της Ευρώπης, που είχαν μακρά πορεία και ιστορία.
Η έκδοση έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό κενό στην ελληνική βιβλιογραφία εφόσον έως τα τέλη του 20ού αιώνα υπήρχε έλλειψη σοβαρής πρωτογενούς έρευνας. Αυτή η έλλειψη είχε οδηγήσει πλήθος μελετητών από διάφορα γνωστικά αντικείμενα, σε εντελώς λανθασμένα συμπεράσματα σε σχέση με την ελληνική κοινωνία και τέχνη του 19ου αιώνα.
Τεύχος 680 (Φεβρουάριος 2025)
Γράψτε ένα σχόλιο
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.