Tim Marshall

Το μέλλον της γεωγραφίας

Μετάφραση: Σπύρος Κατσούλας

εκδ. Διόπτρα, σελ.: 336, τιμή: 17,70 €

Οι πρώτες καταγεγραμμένες απόψεις για τη δημιουργία, τους θεούς και τους αστερισμούς πρέπει να προέρχονται από μια προφορική παράδοση που χάνεται στα βάθη της Ιστορίας.  Όλοι οι αρχαίοι πολιτισμοί έβλεπαν στον ουρανό μια εξήγηση για το τι μπορεί να τους δημιούργησε ποιοι ήταν, ποιος ήταν ο ρόλος τους και πως έπρεπε να συμπεριφέρονται. Αν υπήρχαν θεοί –και τι άλλο θα μπορούσε άλλωστε να εξηγήσει αυτό που έβλεπαν–, ήταν λογικό να πιστέψουν ότι κάποιοι από αυτούς ζούσαν ψηλά στους ουρανούς.

Οι πιθανές ενδείξεις μιας πρώτης απόπειρας ανάλυσης και  κατανόησης των ουράνιων σωμάτων χρονολογούνται πριν από περίπου 30.000 χρόνια, προς τα τέλη της τελευταίας εποχής των παγετώνων. Ο Κλαύδιος Πτολεμαίος (περίπου 100-170 π. Χ.), συνόψισε την κλασική αστρονομία και κατηγοριοποίησε τις αστρικές εικόνες των αρχαίων σε σαράντα οχτώ αστερισμούς, δίνοντάς τους ονόματα που ακόμα κυριαρχούν σε πολλές γλώσσες. Ο Υδροχόος, ο Πήγασος, ο Ταύρος, ο Ηρακλής, ο Αιγόκερως κλπ καταγράφηκαν στο βιβλίο του Πτολεμαίου στο οποίο έδωσε τον τίτλο Μαθηματική σύνταξις, αλλά είναι περισσότερο γνωστό στον κόσμο με την αραβική του ονομασία –Αλμαγέστη. Ωστόσο, ο Πτολεμαίος ήταν δέσμιος της ίδια παραδοχής με τους προκατόχους του: ότι η Γη είναι το κέντρο του σύμπαντος και οι πλανήτες περιστρέφονται γύρω της. Όλοι βασίζονταν σε αυτά που γνώριζαν και σε εκείνα που τους έλεγε η λογική τους, και αυτό το μοντέλο διατηρήθηκε για πάνω από 1.500 χρόνια. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, προϊστορικός αρχαιολόγος ερμήνευσε τα σημάδια που ήταν χαραγμένα πάνω σε οστά ζώων ως σεληνιακά ημερολόγια.

Κατασκοπευτικοί δορυφόροι σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι. Διαστημικά μέταλλα που αξίζουν περισσότερο από το ΑΕΠ των πιο πολλών χωρών. Άνθρωποι στον Άρη μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια. Δεν πρόκειται για επιστημονική φαντασία – είναι πραγματικότητα. Σύντομα, αυτό που συμβαίνει στο διάστημα θα διαμορφώσει την ανθρώπινη ιστορία όσο τα βουνά, τα ποτάμια και οι θάλασσες έχουν επηρεάσει τους πολιτισμούς σε όλο τον κόσμο. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ρωσία, η Κίνα και οι ΗΠΑ πρωτοστατούν. Τα επόμενα πενήντα χρόνια θα αλλάξουν το πρόσωπο της παγκόσμιας πολιτικής και της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων όπως την ξέρουμε.

Ο Τιμ Μάρσαλ περιηγείται στο νέο γεωπολιτικό τοπίο για να δείξει πώς φτάσαμε ως εδώ και πού οδεύουμε. Ανατρέχει στο παρελθόν για να δούμε πως το διάστημα έχει επηρεάσεις τους πολιτισμούς και τις ιδέες, από τις κοινωνίες που οργανώνονταν σε μεγάλο βαθμό γύρω από τη θρησκεία μέχρι τις επιστημονικές επαναστάσεις. Από εκεί και πέρα, ο Ψυχρός Πόλεμος ήταν αυτός που έδωσε το έναυσμα για την Κούρσα του Διαστήματος– προκαλώντας τεράστια άλματα στην ανθρώπινη επινοητικότητα και καινοτομία.

Βασισμένο σε εκτενή έρευνα και στα πιο πρόσφατα δεδομένα από υπηρεσίες πληροφοριών, κυβερνήσεις και πολιτικούς θεσμούς, το βιβλίο του Τιμ Μάρσαλ παρέχει μια λεπτομερή, ξεκάθαρη περιγραφή της νέας διαστημικής κούρσας, του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων και του τρόπου με τον οποίο η τεχνολογία, η οικονομία και ο πόλεμος επηρεάζουν τους πάντες σε παγκόσμιο επίπεδο.

Τεύχος 675 (Σεπτέμβριος 2024)

Δείτε Περισσότερα >>