Mαρίνα Πετράκη

Ρίμινι, η λησμονημένη νίκη

Η συμμετοχή της Ελλάδας στις συμμαχικές επιχειρήσεις στην Ιταλία, 1944

εκδ. Πατάκη, 2022, σελ.: 272, τιμή: 12,20 €

Μετά το στασιαστικό κίνημα του Απριλίου του 1944 στη Μέση Ανατολή και την κατάρρευση του στρατιωτικού εποικοδομήματος, η θέση της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης κατέστη εξαιρετικά δυσχερής, καθώς η διαφαινόμενη πλέον νίκη των συμμαχικών δυνάμεων και η επικείμενη απελευθέρωση της Ελλάδας με απουσία τακτικού εθνικού στρατού εγκυμονούσαν σοβαρούς εθνικούς κινδύνους για το μεταπολεμικό καθεστώς. Συνεπώς η μεταπολεμική θέση της χώρας στο στρατόπεδο των νικητών καθιστούσε επιτακτική τη συμμετοχή ελληνικών μονάδων στις επιχειρήσεις των Συμμάχων εναντίον του εχθρού στην Ιταλία. Τον Ιούνιο του 1944, με εντολή της κυβέρνησης του Λιβάνου και υπό την επίβλεψη των Βρετανών, αρχίζει η συγκρότηση και εκπαίδευση μιας «νομιμόφρονος» ταξιαρχίας, της ΙΙΙ Ελληνικής Ορεινής Ταξιαρχίας, διοικητής της οποίας ορίστηκε ο συνταγματάρχης Θρασύβουλος Τσακαλώτος.

Η Μαρίνα Πετράκη στο βιβλίο της παρουσιάζει τις συμμαχικές επιχειρήσεις στο μέτωπο της Ιταλίας την περίοδο 1943-1944 εναντίον των Γερμανών και τη συμμετοχή σε αυτές της ΙΙΙ Ελληνικής Ορεινής Ταξιαρχίας, το φθινόπωρο του 1944. Αποτιμάται, παράλληλα, ο ηρωικός, με σοβαρές απώλειες, αγώνας, που ενέταξε την Ελλάδα στις νικήτριες δυνάμεις και της εξασφάλισε το αναγκαίο υπόβαθρο για την υποβολή των θέσεών της και τη διεκδίκηση απαράγραπτων εδαφικών απαιτήσεων μετά τη λήξη του πολέμου.

Στο πρώτο από τα έξη κεφάλαια του βιβλίου αναφέρεται στην προσπάθεια αναδιοργάνωσης του ελληνικού στρατού στη Μέση Ανατολή μετά το κίνημα του 1944 και τη διάλυση των ελληνικών δυνάμεων. Η στρατηγική των Συμμάχων μετά την ήττα των Γερμανών στο μέτωπο της Αφρικής και η απόφασή τους για τη δημιουργία νέου μετώπου στην Ιταλία καταγράφεται στο δεύτερο κεφάλαιο. Στο τρίτο κεφάλαιο περιγράφει τη συμμαχική εισβολή στην Ιταλία και τις επιχειρήσεις του χειμώνα 1943, με διεξοδικές αναφορές στην απόβαση στο Άντσιο και τις μάχες του Μόντε Κασίνο. Ακολουθούν στα επόμενα κεφάλαια η συμμαχική προέλαση βόρεια μετά τη Ρώμη, η οργάνωση της γερμανικής άμυνας με την κατασκευή της Γοτθικής Γραμμής και η έναρξη της Επιχείρησης Ελαία. Στο πέμπτο κεφάλαιο αναφέρεται στην προώθηση της ΙΙΙ Ελληνικής Ορεινής Ταξιαρχίας στο μέτωπο των επιχειρήσεων, στην ένταξή της στον επιθετικό σχεδιασμό των Συμμάχων και στις πρώτες επιχειρήσεις που έλαβε μέρος. Το βιβλίο κλείνει με την καταγραφή της προσπάθειας της Ταξιαρχίας να προελάσει και να καταλάβει το Ρίμινι, που αποτελεί και τον κύριο αντικειμενικό σκοπό της συμμαχικής προσπάθειας αυτή την περίοδο.

Η συμμετοχή της ΙΙΙ Ελληνικής Ορεινής Ταξιαρχίας στο πλευρό των Συμμάχων στο πλαίσιο της Επιχείρησης Ελαία και η συμβολή της στη διάσπαση της Γοτθικής Γραμμής υπήρξε καθοριστική. Η ιταλική πόλη του Ρίμινι κατελήφθη στις 21 Σεπτεμβρίου 1944 από τους Έλληνες μαχητές έπειτα από σκληρές μάχες με τις δυνάμεις του Άξονα. Η κατάληψη του Ρίμινι από τις δυνάμεις της «Ταξιαρχίας του Ρίμινι» (όπως επικράτησε να αναφέρεται) δύο χρόνια μετά τη μάχη του Ελ Αλαμέιν επανέφερε την Ελλάδα στο στρατόπεδο των νικητών εξασφαλίζοντάς της το αναγκαίο περιθώριο για τη διεκδίκηση απαράγραπτων εδαφικών απαιτήσεων στο συνέδριο ειρήνης που θα ακολουθούσε.

Τεύχος 653 (Νοέμβριος 2022)

Δείτε Περισσότερα >>