Heike B. Görtemaker
Η αυλή του Χίτλερ: Ο στενός κύκλος του Φύρερ στο Τρίτο Ράιχ και μετέπειτα

Μετάφραση: Γιάννης Κέλογλου

εκδ. Gutenberg – Γιώργος & Κώστας Δαρδανός, 2021, σελ.: 523, τιμή: 25,00 €

Η Χάινε Γκερτεμάκερ στο βιβλίο της σκιαγραφεί την περιβεβλημένη ανέκαθεν με μυστήριο «παρέας του «Μπέργκχοφ» και των προδρόμων της που, αφότου ο Χίτλερ αναρρήθηκε στην εξουσία το 1933, τον περιέβαλλε στο ιδιωτικό του καταφύγιο στο Ομπερζάλτσμπεργκ, και η οποία μετά το 1945, απαρατήρητη εν πολλοίς, συνέχισε να μεριμνά για τη μνήμη του. Η προσοχή της στρέφεται στους άντρες και στις γυναίκες που οι αναμνήσεις τους μεταπολεμικά συνέχισαν να είναι πηγή για τους μελετητές στην προσπάθειά τους να ερμηνεύσουν τον Χίτλερ, στους οποίους όμως μέχρι τώρα αποδίδεται απλώς ρόλος κομπάρσων.

Λέγεται ότι ο Χίτλερ απέκτησε από μόνος πρωτοφανή παντοδυναμία, χωρίς να ενδιαφέρεται για κανέναν άλλο, χωρίς να έχει ιδιωτική ζωή, ούτε καν ανθρώπινες σχέσεις. Το ζήτημα που τίθεται λοιπόν είναι γιατί ο Χίτλερ χρειαζόταν αυτόν τον στενό, διαρκώς διαθέσιμο κύκλο, στο περιβάλλον του οποίου, περιστοιχιζόταν από αναπάντεχα πολλές γυναίκες. Με ποια κριτήρια επέλεξε αυτά τα πρόσωπα; Και τι ρόλο έπαιζαν στην ιδιωτική και την πολιτική ζωή του;

Έως τώρα τόσο ο ρόλος όσο και η λειτουργία αυτού του κύκλου δεν μελετηθεί. Επικρατεί η –ως επί το πλείστον στηριγμένη στη μεταγενέστερη απομνημονευματογραφία– άποψη ότι οι συνεργάτες και πολιτικοί αυτοί συναγωνιστές του, παρά την «απεριόριστη προνομιακή πρόσβαση» που είχαν στον εθνικοσοσιαλιστή ηγέτη, δεν πλησίασαν ποτέ στ’ αλήθεια τον άνθρωπο Χίτλερ.

Η ιστορικός Χάινε Γκερτεμάκερ καταρρίπτοντας τον μύθο του μοναχικού Χίτλερ δίνει απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα, όπως στο πως κυλούσε πραγματικά η ζωή με τον Χίτλερ, ή ακόμα τα οφέλη που αντλούσαν οι έμπιστοί του από τον στενό δεσμό με τον πανίσχυρο δικτάτορα. Μέσα από αναξιοποίητο έως τώρα πρωτογενές υλικό, το οποίο εκτός από φωτογραφίες περιλαμβάνει προφορικές και γραπτές μαρτυρίες των πρωταγωνιστών προσπαθεί να διευκρινίσει τι γνώριζαν τα μέλη του προσωπικού επιτελείου και ο στενός κοινωνικός κύκλος του Χίτλερ για τις πολεμικές προθέσεις και τις βλέψεις του. Τι γνώριζαν για την πολιτική κατατρομοκράτησης που εξασκούσε. Για την πιθανή εγκληματική εμπλοκή και των υπολοίπων μελών της κουστωδίας που αποτελούνταν από προσωπικούς γιατρούς, υπασπιστές, γραμματείς, φωτογράφους, υπηρέτες και τακτικούς θαμώνες του Μπέργκχοφ, που αποτελούσαν τον κύκλο των έμπιστων και συνεργατών του ναζιστή ηγέτη ή γνώριζαν έστω τις πράξεις του.

Μεγάλο ενδιαφέρον έχει το πώς ζούσαν τα μέλη της «παρέας του «Μπέργκχοφ» μετά την κατάρρευση της ναζιστικής δικτατορίας. Πως διαμορφώθηκε η ζωή τους στη Δυτική Γερμανία, στην ανατολική Γερμανία ή στο εξωτερικό. Πως συνταίριαξαν το παρελθόν με τη νέα εποχή. Τι σήμαινε για τους ανθρώπους αυτούς η τομή του 1945. Αλήθεια διατηρήθηκε άσβεστη η ταύτισή τους με τον «Φύρερ» και μετά τον θάνατό του, δεσμός που ένωνε όλους αυτούς τους πρώην έμπιστους του δικτάτορα; Άραγε στην εύθραυστη, όπως θεωρούνταν αρχικά, αλλά ολοένα και πιο σταθερή δημοκρατία της Δυτικής Γερμανίας κατόρθωσαν, μέσω «Καλυμμένου καιροσκοπισμού», να αποκτήσουν μια «ζωή μετά το τέλος»;

Τεύχος 641 (Νοέμβριος 2021)

Δείτε Περισσότερα >>