Επικαιρότητα & Ιστορία – Τεύχος 675

Επικαιρότητα & Ιστορία

Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΑΓΚΟΣ

Απόδειξη αγοράς επίπλων 3.500 ετών

Μια απόδειξη αγοράς επίπλων ηλικίας 3.500 ετών

Μία τετράγωνη πήλινη πλακέτα, με πλευρές μόλις 4 εκατ. και βάρος μικρότερο των 30 γραμμαρίων, που βρέθηκε στην περιοχή του αρχαιολογικού χώρου Αλαλάκη (Alalakh) της Τουρκίας, είναι στην πραγματικότητα απόδειξη για αγοραπωλησία επίπλων κατά τον 15ο αι. π.Χ.! Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας, οι ανασκαφείς την ανακάλυψαν στη διάρκεια κατασκευαστικών εργασιών στην πόλη Ρεϊχανλί, κοντά στα σύνορα με την Συρία. Το κείμενο, το οποίο είναι γραμμένο στην εξαφανισμένη γλώσσα των ακκαδικών, μία από τις παλιότερες γνωστές σημιτικές γλώσσες σε σφηνοειδή γραφή που αποκρυπτογραφήθηκε τον 19ο αιώνα, περιγράφει αναλυτικά την αγορά ξύλινων τραπεζιών, καρεκλών και σκαμπό από αγοραστή που δεν κατονομάζεται. Στην ανακοίνωση σημειώνεται, ακόμα, ότι η πλακέτα αυτή ρίχνει φως στα οικονομικά και κρατικά συστήματα της Ανατολίας κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού.

Σημειώνεται ότι τη 2η χιλιετία π.Χ., το Alalakh (γνωστό και ως Tell Atchana), ήταν μια ακμάζουσα πόλη, το μεγαλύτερο αστικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής και πρωτεύουσα του Βασιλείου του Mukish, που κατοικούνταν κυρίως από Αμορίτες της δυτικής Μεσοποταμίας και είχε ιδιαίτερα αναπτυγμένο νομικό σύστημα.

Αίγυπτο. Η γυναίκα που ουρλιάζει

Αίγυπτος: Νέα στοιχεία για την «γυναίκα που ουρλιάζει»

Το 1935 αμερικανική αρχαιολογική αποστολή ανακάλυψε στον τάφο του Senmout, επίσημου αρχιτέκτονα της γυναίκας φαραώ, Χατσεπσούτ, τη μούμια μιας γυναίκας που φορούσε μαύρη περούκα και δύο δακτυλίδια σε σχήμα σκαραβαίου, ενώ είχε μια απόκοσμη έκφραση κραυγής στο πρόσωπο, στοιχείο που της προσέδωσε το προσωνύμιο «Η γυναίκα που ουρλιάζει». Η γυναίκα είχε πεθάνει πριν από 3.500 χρόνια σε ηλικία περίπου 48 ετών, είχε απωλέσει μερικά δόντια και έπασχε από ήπια αρθρίτιδα της σπονδυλικής στήλης.

Τώρα, μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στις αρχές Αυγούστου στο επιστημονικό περιοδικό Frontiers in Medicine, υποστηρίζει ότι η έκφραση φρίκης είναι πιθανό να οφείλεται στο γεγονός πως πέθανε ουρλιάζοντας από πόνο ή αγωνία και ότι υπέστη μυϊκή σκλήρυνση, που σχετίζεται με ακραίες μορφές στρες τη στιγμή του θανάτου. «Οι ταριχευτές δεν μπόρεσαν να κλείσουν το στόμα και μουμιοποίησαν το σώμα που είχε συσπαστεί προτού αποσυντεθεί ή χαλαρώσει, αφήνοντας το στόμα της ανοιχτό» δήλωσαν οι ερευνητές σε διεθνή ΜΜΕ. Πάντως, καθώς η μελέτη δεν εντόπισε την ακριβή αιτία θανάτου, το συγκεκριμένο συμπέρασμα δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμα.

Η μούμια φυλάσσεται, σήμερα, στο Αιγυπτιακό Μουσείο Καΐρου.

Πορτρέτο Ερρίκου 8ου

Ιστορικός τέχνης ανακάλυψε χαμένο «βασιλικό» πορτρέτο στα social media

Ένα «χαμένο» για 116 χρόνια πορτρέτο του βασιλιά της Αγγλίας Ερρίκου του 8ου, φιλοτεχνημένο από άγνωστο καλλιτέχνη στα τέλη του 16ου αιώνα, ανακάλυψε τυχαία ο ιστορικός τέχνης Άνταμ Μπουσιακίεβιτς, κοιτάζοντας απλώς αναρτήσεις στο Χ (πρώην Twitter). Στη φωτογραφία που συνόδευε ανάρτηση για μια δεξίωση στο Warwick Shire Hall στην κεντρική Αγγλία, ο Μπουσιακίεβιτς παρατήρησε πως στο βάθος της αίθουσας κρεμόταν ένας πίνακας του Βρετανού μονάρχη με τοξωτή κορνίζα, την οποία δεν είχε ξαναδεί. Έτσι, μαζί με έναν σύμβουλο του οίκου δημοπρασιών Sotheby’s, επισκέφθηκαν το μέγαρο, όπου επιβεβαίωσαν ότι ο πίνακας αποτελούσε μέρος μιας συλλογής 22 πορτρέτων που είχε παραγγείλει κατά τη δεκαετία του 1590 ο τοπικός πολιτικός και κατασκευαστής ταπισερί, Ραλφ Σέλντον, για το σπίτι του στο Ουόρικσαϊρ και απεικόνιζαν Ευρωπαίους βασιλείς, πολιτικούς και στρατιωτικούς ηγέτες της εποχής.

Σήμερα, λίγα μόνο από τα πορτρέτα της συλλογής αυτής σώζονται διάσπαρτα σε ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές. Τα περισσότερα εξαφανίστηκαν αφού πουλήθηκαν σε δημοπρασία το 1781, ενώ η προηγούμενη «εμφάνιση» του πορτρέτου του Ερρίκου είχε γίνει το 1908, όταν είχε δημοπρατηθεί από τον οίκο Christie’s.

Χαρτοκοπτική 17ου αι.

Σπάνια δείγματα χαρτοκοπτικής από τον 17ο αιώνα

Τον 17ο αιώνα η χαρτοκοπτική διακοσμητικών μοτίβων ήταν μια ανερχόμενη τάση μεταξύ των νεαρών κοριτσιών στις ευρωπαϊκές χώρες. Τώρα, η ανακάλυψη οκτώ εξαιρετικά σπάνιων κομμένων σχεδίων, προσθέτει νέα στοιχεία για την ιστορική διαδρομή αυτής της «τέχνης». Τα συγκεκριμένα σχέδια εντοπίστηκαν πρόσφατα ανάμεσα σε εκατοντάδες μικροαντικείμενα που είχαν συγκεντρωθεί εδώ και δεκαετίες κατά την ανακαίνιση του Sutton House, ενός κτηρίου στο βορειοανατολικό Λονδίνο που τον 17ο αιώνα στέγαζε σχολείο θηλέων. Τα σχέδια, μεγέθους μόνο μερικών εκατοστών, ορισμένα από τα οποία είναι χρωματισμένα στο χέρι, περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, μια κοκκινωπή αλεπού, μια γυναικεία φιγούρα στο λουτρό, ένα ζευγάρι χωριατόπαιδων, μια κότα με προσεγμένο διακοσμητικό περίγραμμα, καθώς και ένα περίπλοκα διπλωμένο αστέρι.

Εκείνη την περίοδο, η κοπή χαρτιού διδασκόταν μόνο στα κορίτσια μαζί με άλλες χειροτεχνίες, όπως η κεντητική. Τα σχέδια κόβονταν με μικρά ψαλίδια, μαχαίρια ή καρφίτσες και στη συνέχεια χρωματίζονταν, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν ως διακόσμηση σε κουτιά και άλλα αντικείμενα. Παράλληλα, το περίτεχνο δίπλωμα χαρτιού για διασκέδαση, όπως π.χ. μιας χαρτοπετσέτας, αποτελούσε δημοφιλέστατη ευρωπαϊκή μόδα.

Τα μοναδικά αυτά ευρήματα εκτίθενται τώρα στο Sutton House μέχρι τον προσεχή Δεκέμβριο.

Τεύχος 675 (Σεπτέμβριος 2024)

Δείτε Περισσότερα >>