Το χθες στην Ιστορία

Γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΝΙΚΟΛΟΥΔΗΣ

Γεγονότα Δεκεμβρίου

Πριν από 50 χρόνια (1969)

1 Δεκεμβρίου:

• Στις ΗΠΑεφαρμόζεται για πρώτη φορά νέο σύστημα στρατολόγησης που αντικατέστησε την καθολική στρατολογία. Σύμφωνα με αυτό, η στρατολόγηση νεοσυλλέκτων γινόταν μετά από κλήρωση μιας τυχαίας ημερομηνίας, οι γεννηθέντες κατά την οποία ήταν υποχρεωμένοι να παρουσιαστούν για κατάταξη. Ως πρώτη ημερομηνία κληρώθηκε η 14η Σεπτεμβρίου και αφορούσε όσους είχαν γεννηθεί τα έτη 1944-1951. Το σύστημα αυτό όμως δεν ελάττωσε τις διαμαρτυρίες στο εσωτερικό της χώρας για την αποστολή Αμερικανών στρατιωτών στον Πόλεμο του Βιετνάμ.

2 Δεκεμβρίου:

• Πεθαίνει στη Μόσχα, σε ηλικία 88ετών, ο στρατάρχης Βοροσίλoφ, στενός συνεργάτης του Στάλιν, υπουργός Άμυνας από το 1934 και στρατάρχης από το 1935. Οι στρατιωτικές του επιδόσεις όμως στις αρχές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου αποδείχτηκαν ανεπαρκείς, με αποτέλεσμα να αντικατασταθεί ως στρατιωτικός ηγέτης πρώτης γραμμής.
• Το Μπόινγκ 747(Τζάμπο τζετ) κάνει την παρθενική του πτήση ως επιβατικό αεροσκάφος μεταφέροντας 191 άτομα από το Σηάτλ στη Νέα Υόρκη.

3 Δεκεμβρίου:

• Στην εφημερίδα Έθνος δημοσιεύεται κείμενο 50 προσωπικοτήτων με αίτημα την άμεση διεξαγωγή ελεύθερων εκλογών. Το κείμενο αυτό υπέγραφαν οι πολιτικοί Ιωάννης Ζίγδης, Γιάννης Κουτσοχέρας, Αναστάσιος Πεπονής και Βιργινία Τσουδερού, οι καθηγητές Κων. Κονοφάγος και Γεώργιος Κουμάντος, ο ιερέας Γεώργιος Πυρουνάκης, ο λογοτέχνης Μανώλης Αναγνωστάκης, ο συγγραφέας και ηθοποιός Νότης Περγιάλης και άλλοι.
• Αστυνομικές δυνάμεις επιδίδονται σε επιχειρήσεις καταστολής της ριζοσπαστικής οργάνωσης Μαύροι Πάνθηρες σε διάφορα σημεία των ΗΠΑ. Στο Σαν Φρανσίσκο ισχυρές δυνάμεις διαλύουν συγκέντρωση διαμαρτυρίας εναντίον του Πολέμου του Βιετνάμ συλλαμβάνοντας τον κύριο ομιλητή με την κατηγορία της διατύπωσης απειλών εναντίον του προέδρου Νίξον! Την επομένη ο τοπικός πρόεδρος των Πανθήρων στο Ιλλινόις, Φρεντ Χάμπτον, πυροβολείται και σκοτώνεται εν ψυχρώ στο κρεβάτι του από αστυνομικούς που πραγματοποίησαν νυχτερινή έφοδο στο σπίτι του (ταυτόχρονα σκοτώθηκε άλλο ένα στέλεχος, ενώ τραυματίστηκαν τέσσερα). Ο φόνος του Χάμπτον προκαλεί εκτεταμένες διαμαρτυρίες, εξωθώντας σταδιακά τους Μαύρους Πάνθηρες σε απροκάλυπτα τρομοκρατικές ενέργειες.

5 Δεκεμβρίου:

• Ο διάσημος Τσεχοσλοβάκος δρομέας (ολυμπιονίκης) Εμίλ Ζάτοπεκ αποτάσσεται από τον στρατό (όπου έφερε τον βαθμό του συνταγματάρχη) ως υποστηρικτής της Άνοιξης της Πράγας.
• Πεθαίνει σε ηλικία 84ετών, στο παλάτι του Μπάκιγχαμ, η πριγκίπισσα Αλίκη, σύζυγος του πρίγκιπα Ανδρέα της Ελλάδας και μητέρα του πρίγκιπα Φιλίππου (συζύγου της βασίλισσας Ελισάβετ). Το 1928 η Αλίκη ασπάστηκε την Ορθοδοξία, ενώ κατά την Κατοχή παρέμεινε στην Ελλάδα συμβάλλοντας στη σωτηρία Εβραίων.

7 Δεκεμβρίου:

• Το ροκ φεστιβάλ που οργανώνεται στο Άλταμοντ (κοντά στο Σαν Φρανσίσκο) ως απάντηση στο Γούντστοκ και με κύρια ατραξιόν τη συμμετοχή των Rolling Stones, πλήττεται από σειρά προβλημάτων: η περιθωριακή οργάνωση Hell’sAngels (με μέλη μοτοσικλετιστές με βίαιες τάσεις) που είχε αναλάβει δωρεάν την περιφρούρησή της, εκτρέπεται σε βιαιότητες, με κατάληξη τον φόνο ενός νεαρού μαύρου και τον θάνατο ακόμη τριών ατόμων. Τα επεισόδια κορυφώθηκαν με την εμφάνιση των Rolling Stones τα μεσάνυχτα και την εκτέλεση του αμφιλεγόμενου (από πλευράς περιεχομένου) τραγουδιού τους, «Sympathy for the Devil».

8 Δεκεμβρίου:

• Αεροπλάνο DC 6της Ολυμπιακής που εκτελούσε την πτήση από τα Χανιά προς την Αθήνα συντρίβεται στις 45 το βράδυ στο Πάνειο Όρος της Κερατέας, οδηγώντας στον θάνατο και τους 91 επιβαίνοντες. Το δυστύχημα (το τρίτο στη μεταπολεμική ιστορία της ελληνικής πολιτικής αεροπορίας) αποδίδεται σε συνδυασμό έντονης κακοκαιρίας και βλάβης της ραδιοπυξίδας.

10 Δεκεμβρίου:

• Το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας απονέμεται στον Ιρλανδό θεατρικό συγγραφέα Σάμιουελ Μπέκετ, δημιουργό, μεταξύ άλλων, του γνωστού έργου Περιμένοντας τον Γκοντό.
• Θεμελιώνεται στο Κερατσίνι το σοβιετικής κατασκευής ατμοηλεκτρικό εργοστάσιο της ΔΕΗ, ισχύος 000κιλοβάτ.

12 Δεκεμβρίου:

• Κατά την πρώτη ημέρα της συνεδρίασης του Συμβουλίου της Ευρώπης ο υπουργός Εξωτερικών Παναγιώτης Πιπινέλης ανακοινώνει την αποχώρηση της Ελλάδας από αυτό, προλαβαίνοντας την προδιαγεγραμμένη αποπομπή της και καταγγέλλοντας την ιδρυτική του σύμβαση του 1949.
• Ισχυρή έκρηξη βόμβας μπροστά από το κτίριο της Αγροτικής Τράπεζας στο Μιλάνο προκαλεί τον θάνατο 14ατόμων και τον τραυματισμό άλλων 90. Περίπου την ίδια ώρα εκρήγνυνται ακόμη δύο βόμβες στη Ρώμη και αποτρέπεται η έκρηξη μιας άλλης κοντά στη Σκάλα του Μιλάνου. Η ιταλική αστυνομία προβαίνει σε συλλήψεις άνω των 70 στελεχών ακροδεξιών και ακροαριστερών οργανώσεων σε αναζήτηση των ενόχων.

15 Δεκεμβρίου:

• Εννιά μήνες μετά την καθαίρεσή του, ο πρώην ηγέτης της Τσεχοσλοβακίας και ιθύνων νους της Άνοιξης της Πράγας Αλεξάντερ Ντούμπτσεκ διορίζεται πρεσβευτής στην Άγκυρα.
• Εκτελούνται οι δύο Γερμανοί κατά συρροήν δολοφόνοι Χανς Μπασενάουερ και Χέρμαν Ντουφτ, οι οποίοι την προηγούμενη άνοιξη είχαν καταδικαστεί σε θάνατο για τη δολοφονία έξι Ελλήνων.
• Στον καθεδρικό ναό του Μιλάνου 000άτομα παρακολουθούν την ομαδική νεκρώσιμη ακολουθία για τα θύματα της τρομοκρατικής επίθεσης. Την επομένη συλλαμβάνονται εννέα αναρχικοί ως υπεύθυνοι για την επίθεση.

18 Δεκεμβρίου:

• Ο Δημήτριος Λάκας Μπάχας, γιος Έλληνα μετανάστη στον Παναμά, διορίζεται 27ος πρόεδρος της χώρας (την περίοδο 1969-1978) από τον δικτάτορα, συνταγματάρχη Ομάρ Τορρίχος. Στον Λάκα πιστώνεται η αίσια έκβαση των συνομιλιών που οδήγησαν το 1977 στην υπογραφή της Συμφωνίας Τορρίχος-Κάρτερ για την παράδοση του ελέγχου της διώρυγας του Παναμά στον Παναμά.

19 Δεκεμβρίου:

• Η αμερικανική Γερουσία εγκρίνει τον διορισμό του Χένρυ Τάσκα ως νέου πρεσβευτή των ΗΠΑστην Ελλάδα.

20 Δεκεμβρίου:

• Ο πρόεδρος Νάσερ διορίζει αντιπρόεδρο της Αιγύπτου τον Ανουάρ Σαντάτ, που επρόκειτο να τον διαδεχτεί το επόμενο έτος.

22 Δεκεμβρίου:

• Ολοκληρώνεται η σύνδεση του ΟΤΕμε το αυτόματο διεθνές τηλεφωνικό κέντρο, με αποτέλεσμα να καθίσταται πλέον δυνατή η απευθείας κλήση προορισμών στο εξωτερικό.
• Η Βορειοϊρλανδή ακτιβίστρια και μέλος της Βουλής των Κοινοτήτων Μπερναντέτ Ντέβλιν καταδικάζεται σε φυλάκιση έξι μηνών για υποκίνηση ταραχών μεταξύ των καθολικών συμπατριωτών της.
• Πεθαίνει στο Χόλλυγουντ, σε ηλικία 75ετών, ο σκηνοθέτης Γιόζεφ φον Στέρνμπεργκ, χάρη στην ταινία του οποίου με τίτλο Ο γαλάζιος άγγελος  αναδείχτηκε η ηθοποιός Μάρλεν Ντήτριχ.

26 Δεκεμβρίου:

• Απογοητευμένος από την αδιαφορία των περισσότερων Αράβων ηγετών να αναλάβουν δράση κατά του Ισραήλ, ο πρόεδρος Νάσερ συγκροτεί στην Τρίπολη της Λιβύης τριμερή συνασπισμό των επαναστατικών αραβικών καθεστώτων με τους ηγέτες της Λιβύης, Μουαμάρ Καντάφι, και του Σουδάν, Γκααφάρ Νιμέιρι.

29 Δεκεμβρίου:

• Η ταινία Ζ  του Κώστα Γαβρά ανακηρύσσεται καλύτερη ταινία της χρονιάς από την Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης.

Ανακαλύψτε περισσότερα στο Τεύχος 618 Δεκεμβρίου 2019>>