Επικαιρότητα & Ιστορία – Τεύχος 618

Επικαιρότητα & Ιστορία

Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΑΓΚΟΣ

Η Νέα Υόρκη της εποχής του Χαλκού

Τα ερείπια μιας άγνωστης έως σήμερα πόλης του Ισραήλ με «ηλικία» 5.000 χρόνια έφεραν στο φως οι εργασίες κατασκευής ενός αυτοκινητοδρόμου κοντά στο Τελ Αβίβ. Μολονότι εκείνη την εποχή υπήρχαν μεγαλύτερες πόλεις σε πληθυσμό τόσο στην Αίγυπτο όσο και στη Μεσοποταμία, η πόλη αυτή των περίπου 6.000 κατοίκων και έκτασης 160 στρεμμάτων, που οι αρχαιολόγοι της Υπηρεσίας Αρχαιοτήτων του Ισραήλ ονόμασαν Εν Εσούρ, ήταν δέκα φορές μεγαλύτερη από την Ιεριχώ και τις άλλες μεγάλες πόλεις της ευρύτερης περιοχής. Για τον λόγο αυτό οι επιστήμονες τη χαρακτηρίζουν «Νέα Υόρκη της εποχής του Χαλκού » στη Συροπαιλαιστίνη. Στον χαρακτηρισμό αυτό συνετέλεσε και η διαπίστωση ότι η Εν Εσούρ διέθετε οργανωμένο πολεοδομικό σχεδιασμό, με διαμορφωμένες συνοικίες, πλατείες και δημόσιους χώρους, αποθήκες τροφίμων και δρόμους κατασκευασμένους με τρόπο ώστε να μην πλημμυρίζουν.

Εξάλλου, σημαντικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ανακάλυψη ενός ναού που, με βάση τις αρχικές ενδείξεις, υπήρχε εκεί 2.000 χρόνια νωρίτερα, γεγονός που οδηγεί στην εκτίμηση ότι στο σημείο όπου κτίστηκε η πόλη υπήρχε παλαιότερα οικισμός στον οποίο βρισκόταν ο ναός.

«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ανακάλυψη αυτή αλλάζει καθοριστικά όσα γνωρίζαμε για εκείνη την περίοδο και το πότε ξεκίνησε η διαδικασία αστικοποίησης στο Ισραήλ », τόνισαν σε ανακοίνωση τους οι διευθυντές της Υπηρεσίας Αρχαιοτήτων του Ισραήλ.

«Αιματηρή» τοιχογραφία μονομάχων βρέθηκε στην Πομπηία

Οι ανασκαφές στο αρχαιολογικό πάρκο της Πομπηίας εξακολουθούν να αποκαλύπτουν μοναδικούς θησαυρούς. Τελευταίο εντυπωσιακό εύρημα, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του φορέα διαχείρισης του πάρκου, είναι τοιχογραφία που απεικονίζει το βίαιο τέλος μιας άγριας μάχης μεταξύ δύο μονομάχων. Στην τοιχογραφία αυτή, η οποία βρέθηκε σε τοίχο ταβέρνας στην Περιοχή 5 (Regio V) του πάρκου, ο ένας από τους δύο μονομάχους κρατά ψηλά την ασπίδα του, έχοντας νικηφόρα στάση, ενώ ο άλλος έχει πετάξει τα όπλα του, αιμορραγεί από πολλαπλά τραύματα στο αριστερό χέρι και τον κορμό του σώματος και εκλιπαρεί για έλεος. Ο άγνωστος καλλιτέχνης έχει αναπαραστήσει τη σκηνή με έντονα χρώματα και ανατριχιαστικό ρεαλισμό, καθώς οι πληγές του ηττημένου μονομάχου είναι εξαιρετικά πειστικές, ενώ παντού υπάρχουν ρανίδες αίματος.

Στο Regio V έχουν βρεθεί παλαιότερα απομεινάρια ενός στρατώνα μονομάχων κι έτσι οι επιστήμονες θεωρούν ιδιαίτερα πιθανό το ενδεχόμενο πολλοί πελάτες της ταβέρνας με τη συγκεκριμένη τοιχογραφία να ήταν μονομάχοι. Σύμφωνα, ωστόσο, με τον γενικό διευθυντή του πάρκου Μάσσιμο Οσάννα (Massimo Osanna), από τη μελέτη της τοιχογραφίας δεν μπορεί να αποσαφηνιστεί αν αποτυπώνει κάποια πραγματική μονομαχία, ούτε ποια ήταν η έκβασή της, αφού οι ηττημένοι ή πέθαιναν ή έπαιρναν χάρη από τους Ρωμαίους αξιωματούχους που παρακολουθούσαν το θέαμα.

Η κλιματική αλλαγή αποκάλυψε σπάνιο μεσαιωνικό αντικείμενο

Σπάνιο αντικείμενο, τουλάχιστον για τα ιστορικά δεδομένα της Νορβηγίας, εντοπίστηκε πρόσφατα στους ορεινούς όγκους κοντά στην κωμόπολη Έιντφιορντ, στα νοτιοδυτικά παράλια της χώρας, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής και της συνακόλουθης τήξης των πάγων. Πρόκειται για τη σιδερένια αιχμή βέλους, μήκους 12 εκατ., η οποία σύμφωνα με τις πρώτες μετρήσεις χρονολογείται περίπου τον 11ο αιώνα μ.Χ., δηλαδή στο τέλος της εποχής των Βίκινγκ ή στην περίοδο του Μέσου Μεσαίωνα.

Την αιχμή βρήκε τυχαία πριν από μερικές εβδομάδες σε υψόμετρο 1.400 μ. ένας κάτοικος της περιοχής και αμέσως την παρέδωσε στην τοπική αρχαιολογική υπηρεσία. Ο αρχαιολόγος Τόρε Σλίννινγκ (Tore Slinning), ο οποίος την εξέτασε, πιθανολογεί πως ανήκε σε κάποιον κυνηγό της εποχής, που έχασε το βέλος μέσα στο χιόνι. «Οι χαμηλές θερμοκρασίες διατήρησαν τη μεταλλική μύτη, ενώ το ξύλινο τμήμα του βέλους έχει αποσυντεθεί προ πολλού στο έδαφος », δήλωσε χαρακτηριστικά στον τοπικό Τύπο.

Κατά τον Σλίννινγκ, «πρόκειται για τόσο μοναδικό εύρημα, που μοιάζει σαν να βρήκαμε καρφίτσα μέσα σε άχυρα ». Εντούτοις, επισημαίνει πως, ανεξάρτητα από τις γενικότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, η σταδιακή τήξη των πάγων σε όλο και μεγαλύτερες εκτάσεις είναι πολύ πιθανό να αποκαλύψει και άλλα παρόμοια αντικείμενα που έως σήμερα ήταν αδύνατον να εντοπιστούν.

Συγγενείς του Ντίλλινγκερ αμφισβητούν τον θάνατό του

Ογδόντα πέντε χρόνια μετά τη δολοφονία του από άντρες του FBI σε ηλικία 31 ετών, στις 22 Ιουλίου 1934 έξω από τον κινηματογράφο «Biograph» του Σικάγου, θα γίνει εκταφή της σορού του Αμερικανού γκάνγκστερ Τζων Ντίλλινγκερ (John Dillinger), ο οποίος είχε χαρακτηριστεί από το FBI ο «υπ’ αριθμόν 1 δημόσιος κίνδυνος». Την εκταφή ζήτησαν με ένορκη αίτησή συγγενείς του διαβόητου γκάνγκστερ, επικαλούμενοι στοιχεία σύμφωνα με τα οποία ο άνδρας που είναι θαμμένος στο κοιμητήριο του Κράουν Χιλ της Ινδιανάπολης δεν είναι στην πραγματικότητα ο Ντίλλινγκερ. Όπως σημειώνουν στην αίτησή τους, το χρώμα των ματιών του πτώματος δεν ταίριαζε με εκείνο του συγγενούς τους, ούτε τα δακτυλικά αποτυπώματα ήταν ίδια.

«Πιστεύουμε ότι το FBI σκότωσε λάθος άνθρωπο και επομένως είναι ζωτικής σημασίας να μάθουμε αν ο Ντίλλινγκερ έζησε και μετά από εκείνη την ημέρα. Αν δεν σκοτώθηκε, θέλουμε να γνωρίζουμε τι του συνέβη, πού έζησε, αν απέκτησε παιδιά και αν τα παιδιά αυτά ή τα εγγόνια του είναι εν ζωή », διευκρίνισαν σε δηλώσεις του σε ΜΜΕ της Ινδιανάπολης.

Το FBI χαρακτήρισε την αίτηση των συγγενών του Ντίλλινγκερ μία ακόμα «θεωρία συνωμοσίας», εντούτοις το Υπουργείο Υγείας της Ιντιάνα ενέκρινε την αίτηση και η εκταφή θα πραγματοποιηθεί –εκτός απροόπτου– στις 31 Δεκεμβρίου 2019.

Ανακαλύψτε περισσότερα στο Τεύχος 618 Δεκεμβρίου 2019>>