Επικαιρότητα & Ιστορία – Τεύχος 617

Επικαιρότητα & Ιστορία

Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΑΓΚΟΣ

Οι «εραστές της Μόντενα» ήταν άνδρες

Σε άνδρες ανήκουν οι δύο σκελετοί, που χρονολογούνται μεταξύ του 4ου και 6ου αιώνα μ.Χ. και το 2009 βρέθηκαν θαμμένοι σε αρχαίο νεκροταφείο κοντά στην πόλη Μόντενα της Ιταλίας κρατώντας ο ένας το χέρι του άλλου, υποστηρίζει νέα μελέτη ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια.

Εξαιτίας της κακής τους διατήρησης των σκελετών, έως πρόσφατα δεν ήταν δυνατόν να εξακριβωθεί το φύλο τους, με τους επιστήμονες να πιστεύουν ότι ήταν ετεροφυλόφιλοι εραστές. Όμως η ερευνητική ομάδα από τη Μπολόνια, αναπτύσσοντας μια νέα τεχνική με την επεξεργασία της αδαμαντίνης των δοντιών, ανακάλυψε πως πρόκειται για δύο ενήλικες άνδρες που ενταφιάστηκαν σκόπιμα πιασμένοι από το χέρι. Στη μελέτη τους εξηγούν πως πρόκειται για αδέρφια, ξαδέρφια ή στρατιώτες που πέθαναν μαζί στη μάχη, γεγονός που ενισχύεται και από το βάσιμο ενδεχόμενο το νεκροταφείο όπου βρέθηκαν να ήταν στρατιωτικό.

Οι μελετητές δεν αποκλείουν οι δύο άντρες να ήσαν ομοφυλόφιλοι εραστές, εντούτοις επισημαίνουν πως, δεδομένων των αντιλήψεων της εποχής περί ομοφυλοφιλίας, η πιθανότητα ταφής τους με αυτό τον τρόπο είναι σχεδόν μηδενική. Ταυτόχρονα υπενθυμίζουν πως η ανακάλυψη δύο σκελετών θαμμένων κρατώντας ο ένας το χέρι του άλλου δεν είναι καινοφανής στην επιστήμη της αρχαιολογίας, αφού, όπως και στην περίπτωση των «εραστών της Μόντενα», σηματοδοτούσε την έκφραση σταθερής δέσμευσης μεταξύ δύο ατόμων.

Το κρυμμένο μήνυμα του Τζων Μίλτον

Ένα κρυμμένο μήνυμα για την «πτώση της ανθρωπότητας» αλλά και του Σατανά από τον Παράδεισο εντόπισε η φοιτήτρια του Πανεπιστημίου Ταφτς της Βοστώνης (ΗΠΑ) Μιράντα Φάαλ (Miranda Phaal) στο 9ο βιβλίο του επικού ποιήματος του εξέχοντα Άγγλου ποιητή Τζων Μίλτον (John Milton, 1608-1674) Ο Απολεσθείς Παράδεισος  (Paradise Lost, 1667). Σύμφωνα με άρθρο που η Φάαλ δημοσίευσε στην επιθεώρηση Milton Quarterly, τα πρώτα γράμματα των στίχων όπου ο Αδάμ και η Εύα συζητούν εάν θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τους πειρασμούς του διαβόλου από κοινού ή ο καθένας ξεχωριστά, σχηματίζουν τις λέξεις FFAALL αν διαβαστούν από πάνω προς τα κάτω και FALL εάν διαβαστούν ανάποδα. «Αυτή η ακροστιχίδα συνδέει τη διπλή πτώση του ανθρώπου (FFAALL), που αντιπροσωπεύουν οι “πρωτόπλαστοι”, με την πτώση του Σατανά από τον Παράδεισο (FALL), ίσως διότι ο Μίλτον ήθελε να σχολιάσει το κοινό του ερέθισμα –τον Σατανά– ή τις κοινές του ρίζες – την υπερηφάνεια. Τελικά, η ακροστιχίδα συμπυκνώνει όλη την ουσία του ποιήματος: τρεις ενδεχόμενες πτώσεις, δύο απολεσθέντες παράδεισοι » γράφει χαρακτηριστικά η Φάαλ.

Οι ακροστιχίδες με «κρυμμένα» μηνύματα δεν ήταν ασυνήθιστο φαινόμενο στην επική ποίηση. Ο Μίλτον χρησιμοποιούσε συχνά την τεχνική αυτή, επηρεασμένος από αντίστοιχες ακροστιχίδες του Βιργίλιου, κάτι που οι μελετητές του παρατήρησαν μόλις το 1977.

Βάσιμα στοιχεία πως εντοπίστηκε το πλοίο «Endeavour» του κάπτεν Κουκ

Το ναυάγιο του πλοίου «Endeavour» του θρυλικού πλοιάρχου Τζέιμς Κουκ υποστηρίζουν πως εντόπισαν στα ανοικτά των ανατολικών αμερικανικών ακτών ειδικοί του Rhode Island Marine Archaeology Project (RIMAP) μετά από έρευνες 25 ετών.

Αρχικά, το «Endeavour» είχε χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά άνθρακα, ενώ στη συνέχεια το παρέλαβε ο Κουκ και με αυτό ταξίδεψε από το 1768 έως το 1771 σε πολλά σημεία του πλανήτη, όπως στην Ταϊτή, τη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία. Όταν το «Endeavour» επέστρεψε στην Αγγλία, αγοράστηκε από κάποιον ιδιώτη και κατόπιν χρησιμοποιήθηκε στη διάρκεια του αμερικανικού Πολέμου της Ανεξαρτησίας για να μεταφέρει βρετανικά στρατεύματα και ως πλοίο-φυλακή. Το 1778 οι Βρετανοί το βύθισαν σκόπιμα στο Νιούπορτ του Ρόουντ Άιλαντ, μαζί με άλλα δώδεκα σκάφη τους, ώστε να εμποδίσουν εισβολή των Γάλλων στην περιοχή.

Ο επικεφαλής του Εθνικού Ναυτικού Μουσείου της Αυστραλίας, Κέβιν Σάμπσιον, δήλωσε στο SkyNews πως «υπάρχουν πρώιμες ενδείξεις ότι η ερευνητική ομάδα έχει περιορίσει την πιθανή τοποθεσία του ναυαγίου σε ένα μόνο σημείο, γεγονός πολύ ελπιδοφόρο », ενώ από την πλευρά της η Κάθι Άμπας του RIMAP διευκρίνισε στο Live Science : «Αν εντοπίσουμε κάτι που ταιριάζει με όσα γνωρίζουμε για τον τρόπο που το πλοίο χρησιμοποιήθηκε, τότε θα ξέρουμε ότι έχουμε πετύχει. Πάντως, όλα όσα βλέπουμε φέτος δείχνουν ότι πρόκειται για το Endeavour ».

Το ναυάγιο του πρώτου υποβρυχίου της Αυστραλίας

Ακριβώς 105 χρόνια μετά τη βύθισή του, έγινε γνωστό ότι το ναυάγιο του πρώτου υποβρυχίου της Αυστραλίας και πρώτης ναυτικής απώλειας της Αντάντ κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο βρίσκεται στα ανοιχτά της νήσου Nέας Βρετανίας στη Γουινέα. Το υποβρύχιο HMAS AE1, με 35μελές πλήρωμα από την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και τη Βρετανία, εξαφανίστηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 1914 από άγνωστη έως σήμερα αιτία, καθώς από την αρχή αποκλείστηκε εχθρική ενέργεια αφού το μόνο γερμανικό σκάφος που βρισκόταν στην περιοχή ήταν ένα μικρό κατασκοπευτικό πλοίο. Μαρτυρίες κατοίκων της Nέας Βρετανίας ανέφεραν ότι είχαν δει ένα «τέρας» ή ένα «διαβολικό ψάρι» να αναδύεται στην επιφάνεια και γρήγορα να χάνεται πάλι στο νερό.

Η «εξαφάνιση» του HMAS AE1 αποτελούσε ένα από τα παλιότερα ναυτικά μυστήρια στον κόσμο και για τον λόγο αυτό, κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, είχαν πραγματοποιηθεί χωρίς αποτέλεσμα δώδεκα έρευνες για τον εντοπισμό του. Τελικά, το ναυάγιο ανιχνεύθηκε το 2017 σε βάθος μεγαλύτερο των 300 μέτρων, αλλά μόλις πριν από λίγες εβδομάδες η αυστραλιανή κυβέρνηση ανακοίνωσε το ακριβές σημείο, σημειώνοντας πως εφεξής θα θεωρείται στρατιωτικό νεκροταφείο.

Τώρα, οι ειδικοί αναζητούν τις ακριβείς αιτίες του ναυαγίου και διερευνούν εάν το υποβρύχιο βυθίστηκε ανέπαφο, καθώς ποτέ δεν βρέθηκαν τμήματα του σκάφους, σοροί θυμάτων ή ίχνη πετρελαίου.

Ανακαλύψτε περισσότερα στο Τεύχος 617 Νοεμβρίου 2019>>