Ο Μιχάλης Αρναούτης (1927-1998), αξιωματικός καριέρας, διακρίθηκε στον πόλεμο της Κορέας. Το 1955 επιλέχθηκε ως εκπαιδευτής του τότε διαδόχου Κωνσταντίνου, μετά την ενηλικίωση του οποίου διορίστηκε υπασπιστής του, ενώ από το 1960 έως τον Μάρτιο του 1964 ήταν επικεφαλής του στρατιωτικού οίκου του. Στη διάρκεια εκείνης της ταραγμένης περιόδου ο πολιτικά άπειρος Κωνσταντίνος προσέβλεπε στον Αρναούτη όχι μόνο ως ειδικό για αμιγώς στρατιωτικά θέματα, αλλά και ως σύνδεσμο για τον χειρισμό των πάσης φύσεως «ανήσυχων» στρατιωτικών που απέβλεπαν στον έλεγχο των πολιτικών εξελίξεων.

Μετά την άνοδο του Κωνσταντίνου στον θρόνο ο Αρναούτης διορίστηκε ιδιαίτερος γραμματέας του, θέση την οποία διατήρησε έως το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967. Την περίοδο εκείνη η παρασκηνιακή επιρροή του αυξήθηκε θεαματικά. Ο ίδιος ο Κωνσταντίνος είχε ομολογήσει ότι ο Αρναούτης ήταν παρών στο πλευρό του την περίοδο των Ιουλιανών του 1965, και συγκεκριμένα κατά τη σύνταξη των τριών επιστολών που έστειλε στον παραιτηθέντα πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου μεταξύ της 8ης και 14ης Ιουλίου, στην οποία όμως δεν είχε συμμετοχή.

Η διολίσθηση της πολιτικής εκτροπής που προκλήθηκε από τα Ιουλιανά και την Αποστασία προς την εκδήλωση πραξικοπήματος από κάποια ομάδα αξιωματικών είχε καταστεί κοινή πεποίθηση μεταξύ αρκετών πολιτικών, ο Κωνσταντίνος όμως αδιαφορούσε, θεωρώντας ότι έλεγχε το στράτευμα, και ο Αρναούτης συμμεριζόταν πλήρως αυτή την αντίληψη.

Στις αρχές του 1967 ο Κωνσταντίνος είχε πάρει την απόφαση να προβεί σε ένα «βασιλικό πραξικόπημα» ως λύση για το πολιτικό αδιέξοδο. Από την άλλη πλευρά ο Αρναούτης, αν και υποτίθεται ότι έλεγχε τον στρατό «μέχρι μονάδος», απέτυχε να αντιληφθεί την έκταση της δυσφορίας της ομάδας των «συνταγματαρχών», οι οποίοι προετοίμαζαν ένα άλλο πραξικόπημα, με διαφορετική στόχευση, αν και ορισμένοι από αυτούς συμμετείχαν παράλληλα στην οργάνωση του βασιλικού πραξικοπήματος. Κατά την εκδήλωση του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου ο Αρναούτης ήταν ένας από τους πρώτους που συνελήφθησαν. Ακολούθησε τον Κωνσταντίνο στην αυτοεξορία του, στη Ρώμη πρώτα και στο Λονδίνο αργότερα, όντας διαρκώς διευθυντής του γραφείου του. Το δικτατορικό καθεστώς τον ανακάλεσε, αλλά εκείνος αρνήθηκε να επιστρέψει στην Ελλάδα διαμένοντας έκτοτε μόνιμα στο Λονδίνο, με αποτέλεσμα να αποταχθεί.

Αναφέρεται ότι ο Αρναούτης σχεδίαζε πραξικόπημα κατά του Κωνσταντίνου Καραμανλή το 1975. Η συνωμοσία δεν υπήρξε στιγμιαία, αλλά διατηρούνταν ενεργή επί δυόμισι χρόνια και κατά τη διάρκεια των προετοιμασιών συζητήθηκε ακόμη και το ενδεχόμενο δολοφονίας του Καραμανλή, καθώς και άλλων πολιτικών. Είναι μία σκοτεινή υπόθεση η οποία ξεκίνησε το φθινόπωρο του 1975 και συνεχίστηκε έως τις αρχές του 1978. Ενδιαφέρον όμως έχει η αποκάλυψη πως οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες είχαν εγκαταστήσει σύστημα καταγραφής των συνομιλιών του Κωνσταντίνου στο Λονδίνο.

Ο ταγματάρχης τότε Μιχάλης Αρναούτης έχει χαρακτηριστεί εύστοχα ως ένας άνθρωπος που διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο σε πολλές κρίσιμες στιγμές. Είναι γεγονός ότι ο νεαρός βασιλιάς επηρεαζόταν καθοριστικά από τον στενό συνεργάτη του, ο οποίος έχει μείνει στην Ιστορία ως ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα πρόσωπα στην προδικτατορική Ελλάδα. Η ιστορική έρευνα τον έχει προσπεράσει, αν και οφείλει να εξετάσει την περίπτωσή του ως εμπλεκόμενου σε πολλά καίρια αφηγήματα του ιστορικού παρελθόντος.

Διονύσης Ν. Μουσμούτης
Εκδότης – Διευθυντής

Τεύχος 675 (Σεπτέμβριος 2024)

Δείτε Περισσότερα >>