Στις 24 Απριλίου 1941 ο Χίτλερ διέταξε την εισβολή στην Κρήτη, περιμένοντας ότι θα ολοκληρωνόταν πριν από την έναρξη της Επιχείρησης Μπαρμπαρόσα, κατά της Σοβιετικής Ένωσης.  Στις 20 Μαΐου άρχισε η επιχείρηση Ερμής, κατά της Κρήτης, η πρώτη σημαντική απόβαση από αέρος στην Ιστορία και η μεγαλύτερη που επιχειρήθηκε ποτέ. Η γερμανική κατασκοπεία είχε δώσει πληροφορίες για ανεπαρκή κάλυψη του νησιού από στρατιώτες της Βρετανικής Κοινοπολιτείας. Πίστευε επίσης ότι οι Κρητικοί, λόγω των ισχυρών αντιμοναρχικών τους πεποιθήσεων, θα υποδέχονταν τους Γερμανούς σαν απελευθερωτές. Αντ’ αυτού, οι Γερμανοί βρέθηκαν αντιμέτωποι με στρατιωτικές δυνάμεις πολλαπλάσιες από αυτές που περίμεναν και με έναν πληθυσμό αποφασισμένο να προβάλει σθεναρή αντίσταση.

Έως την 1η Ιουνίου οι Γερμανοί έθεσαν την Κρήτη πλήρως υπό τον έλεγχό τους. Η κατάληψη της Μεγαλονήσου ωστόσο αποδείχθηκε πύρρειος νίκη, αφού υπέστησαν τόσο σημαντικές απώλειες, που ο Χίτλερ δεν θα δοκίμαζε ποτέ ξανά επιχειρήσεις με αλεξιπτωτιστές.

Όταν πλέον ήταν βέβαιοι για την επικράτηση των Γερμανών κατά των συμμαχικών και ελληνικών δυνάμεων στην Κρήτη, οι Ιταλοί αποφάσισαν να συμμετέχουν στην κατάληψη του νησιού. Ο Μουσολίνι αποφάσισε να παρέμβει δίνοντας εντολή να οργανωθεί γρήγορα μια ιταλική εισβολή από τη θάλασσα, διεκδικώντας εκ του ασφαλούς μερίδιο από την κατάκτηση της νήσου. Έτσι, βεβιασμένα, διέταξε αποβίβαση στο ανατολικό άκρο της Κρήτης, που ήταν εντελώς ακάλυπτο από τη συμμαχική άμυνα. Το ιταλικό εκστρατευτικό σώμα αποτελούνταν από μια μικτή δύναμη 2.500 ανδρών και μονάδες από το μηχανοκίνητο τάγμα Αιγαίου, το οποίο έδρευε ήδη στη Ρόδο. Οι Γερμανοί, αν και επιφυλακτικά, την αποδέχτηκαν, με το σκεπτικό ότι θα ανακούφιζε κατά κάποιο τρόπο τους Γερμανούς αλεξιπτωτιστές από την απροσδόκητη αντίσταση του κρητικού λαού.

Η απόβαση έγινε στα ανατολικά της Κρήτης, στον κόλπο της Σητείας, χωρίς την παραμικρή αντίσταση, σε μια εντελώς αφύλακτη από Συμμάχους και Κρητικούς ενόπλους περιοχή.

Στις 31 Μαΐου, έπειτα από πολυήμερη πορεία, τα ιταλικά στρατεύματα κατάφεραν να φτάσουν στην Ιεράπετρα. Αυτή η καθυστερημένη και κακοσχεδιασμένη ιταλική αποστολή δεν είχε κανένα απολύτως πρακτικό αποτέλεσμα, δεδομένου ότι οι Βρετανοί είχαν ήδη αποφασίσει να εκκενώσουν το νησί. Η κατάληψη της ανατολικής Κρήτης δεν απέφερε στη Ρώμη τα επιδιωκόμενα γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα. Το θαλάσσιο στενό μεταξύ Κάσου και Κρήτης δεν αποκλείστηκε για τον βρετανικό στόλο, ενώ η κατοχή του Λασιθίου δεν εξασφάλισε την εδαφική ακεραιότητα των Δωδεκανήσων επί μακρόν.

Η συνθηκολόγηση της Ιταλίας με τους Συμμάχους στις 8 Σεπτεμβρίου 1943 παγίδευσε τα ιταλικά στρατεύματα στην Κρήτη, ανάμεσα στους Κρητικούς αντάρτες και στους Γερμανούς. Έπειτα από μια σύντομη περίοδο μεγάλης σύγχυσης, ως αποτέλεσμα της συνθηκολόγησης, ο ιταλικός στρατός στην Κρήτη παρέδωσε τα όπλα στους Γερμανούς, χωρίς να υπάρξουν συγκρούσεις. Οι περισσότεροι Ιταλοί εγκατέλειψαν αμέσως τη Μεγαλόνησο. Όσοι παρέμειναν σχημάτισαν μια ιταλική λεγεώνα εθελοντών, τη Legione italiana volontari Kreta, στο πλευρό τον Γερμανών.

Διονύσης Ν. Μουσμούτης
Εκδότης – Διευθυντής

Τεύχος 665 (Νοέμβριος 2023)

Δείτε Περισσότερα >>