Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο περισσότερα από 130 εκ. καράτια (26.000 κιλά) διαμάντια εξορύσσονται ανά τον κόσμο, συνολικής αξίας 6,8 δισ. ευρώ. Από αυτά, το 65% προέρχεται από χώρες της κεντρικής και της νότιας Αφρικής, όπως η Αγκόλα, η Δημοκρατία του Κονγκό, η Ναμίμπια, η Τανζανία, η Σιέρα Λεόνε και η Νότια Αφρική. Με το εμπόριό τους σχετίζονται εμφύλιοι πόλεμοι, όπως στην Αγκόλα, στο Κονγκό και στη Σιέρα Λεόνε. Τα «ματωμένα» διαμάντια, όπως χαρακτηρίζονται, προκάλεσαν και χρηματοδότησαν τον πολυετή εμφύλιο πόλεμο στη Σιέρα Λεόνε, που έληξε το 2002. Οι αντάρτες υποχρέωναν τους αμάχους να εργάζονται στα αδαμαντωρυχεία και με τα έσοδα από την πώληση των διαμαντιών αγόραζαν όπλα. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, και παρά την ύπαρξη λαθρεμπορίου, το 2000 το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ είχε επιβάλει εμπάργκο στην εξαγωγή διαμαντιών από τη σπαρασσόμενη από τον εμφύλιο χώρα, απόφαση την οποία ήρε το 2003.

Η Σιέρα Λεόνε είναι μία από τις φτωχότερες και πιο ταλαιπωρημένες χώρες του κόσμου. Ο αδυσώπητος εμφύλιος πόλεμος, που κράτησε 11 ολόκληρα χρόνια, υπήρξε μία από τις πιο αιματηρές συρράξεις που έλαβαν χώρα στην αφρικανική ήπειρο. Ερήμωσε τον τόπο, σκόρπισε παντού πεινασμένους, ακρωτηριασμένους και με κάθε είδους άλλη αναπηρία ανθρώπους, και άφησε πίσω του καμένη γη και άπειρα θύματα.

Το πρώην βρετανικό προτεκτοράτο στη δυτική Αφρική απέκτησε την ανεξαρτησία του το 1961, αλλά η σοβαρή πολιτική και κυρίως οικονομική και κοινωνική κρίση στα τέλη της δεκαετίας του 1980 κορυφώθηκε με την έναρξη του ενδεκαετούς εμφύλιου πολέμου ανάμεσα στο Ενωμένο Επαναστατικό Μέτωπο και στις πολιτικές και στις στρατιωτικές κυβερνήσεις που κυβέρνησαν εκείνη την περίοδο. Ο πόλεμος απομόνωσε τη χώρα και άφησε πίσω του περισσότερους από 50.000 νεκρούς και διεθνοποιήθηκε με τη συμμετοχή ξένων μισθοφόρων, στρατευμάτων από την Ομάδα Παρακολούθησης της Οικονομικής Κοινότητας Κρατών Δυτικής Αφρικής (ECOMOG), κυανόκρανων του ΟΗΕ αλλά και της Βρετανίας. Η χρησιμοποίηση μεγάλου μέρους των πλούσιων αποθεμάτων διαμαντιών που διέθετε η χώρα για την απόκτηση πολεμικού εξοπλισμού και την τροφοδότηση των πολεμικών επιχειρήσεων έκανε αυτή την αναμέτρηση γνωστή ως πόλεμο των «ματωμένων» διαμαντιών.

Όταν στις 17 Ιανουαρίου 2002 ο ΟΗΕ ανακοίνωσε τη λήξη της διαδικασίας αφοπλισμού, περισσότεροι από 70.000 αντάρτες είχαν παραδώσει τον οπλισμό τους. Παράλληλα συνεχίστηκε η διαδικασία για την επανένταξη των πρώην ανταρτών στην κοινωνία μέσω εκπαιδευτικών και εργασιακών προγραμμάτων. Η επιστροφή όμως στην ομαλότητα είχε και τις παρενέργειές της, καθώς η παρατεταμένη παρουσία των στρατιωτικών δυνάμεων της ECOMOG και αργότερα του ΟΗΕ σε μια χώρα με εξαθλιωμένο πληθυσμό, που έκανε τα πάντα για να επιβιώσει, ενθάρρυνε σε υπέρμετρο βαθμό την πορνεία, εκτοξεύοντας κατακόρυφα τα κρούσματα του ιού HIV στη Σιέρα Λεόνε. Για τη διασπορά της μολυσματικής ασθένειας ενοχοποιήθηκαν στρατιώτες του ΟΗΕ που προέρχονταν από κράτη της κεντρικής και της ανατολικής Αφρικής, όπου ο HIV βρισκόταν σε μεγάλη έξαρση.

Ο πόλεμος στη Σιέρα Λεόνε υπήρξε μία από τις πιο αιματηρές σύγχρονες αφρικανικές συρράξεις, με μεγάλες απώλειες αναλογικά με τον πληθυσμό. Σύμφωνα με τον μεγαλύτερο απολογισμό εκτιμάται ότι οι νεκροί ανήλθαν μέχρι και σε 70.000, ενώ περίπου 2,5 εκ. άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να μετακινηθούν είτε σε άλλες περιοχές στο εσωτερικό της χώρας είτε σε άλλα γειτονικά κράτη.

Διονύσης Ν. Μουσμούτης
Εκδότης – Διευθυντής

Τεύχος 662 (Αύγουστος 2023)

Δείτε Περισσότερα >>