Chris Wallace

Χιροσίμα 1945: Η αντίστροφη μέτρηση: Οι 116 μέρες που άλλαξαν τον κόσμο

Μετάφραση: Ανδρέας Παππάς

εκδ. Μεταίχμιο, 2021, σελ.: 448, τιμή: 17,70 €

Στις 12 Απριλίου 1945. ο Ρούζβελτ πεθαίνει. Ο αντιπρόεδρος Χάρι Τρούμαν αφού ορκίστηκε εσπευσμένα ως πρόεδρος ενημερώθηκε από τον υπουργό Πολέμου Χένρι Στίμσον για ένα άκρως απόρρητο πρόγραμμα σχετικό με την ανάπτυξη μιας βόμβας «απίστευτης καταστροφικής δύναμης».

Ο Κρις Γουάλας –βετεράνος δημοσιογράφος­– αφηγείται τη συναρπαστική αληθινή ιστορία των ταραγμένων ημερών, εβδομάδων και μηνών που θα ακολουθήσουν, μέχρι τις 6 Αυγούστου 1945, όταν ο Τρούμαν δίνει την εντολή να ρίξουν τη βόμβα στη Χιροσίμα.

Με ρυθμό κατασκοπικού θρίλερ, ξεδιπλώνεται η πληρέστερη αποτύπωση μιας από τις πιο σημαντικές στιγμές στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ο Γουάλας δεν αρκείται στην περιγραφή των βομβαρδισμών και του ολέθρου που προκάλεσαν, αλλά εστιάζει στις αντιπαραθέσεις και τους ενδοιασμούς της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, καθώς και στους προβληματισμούς των επιστημόνων. Αποκαλύπτει τις μηχανορραφίες και τις εσωτερικές συζητήσεις μεταξύ Αϊνστάιν, Οπενχάιμερ, Φέλμι ο καθένας από τους οποίους έπαιξε ρόλο στο σχεδιασμό της βόμβας, αλλά αργότερα μετάνιωσαν για την καταστροφική δύναμή της. Ταυτόχρονα, φωτίζει τα γεγονότα από την οπτική γωνία όσων πρωταγωνίστησαν στη λήψη και την εκτέλεση της σχετικής απόφασης, ενώ με αμεσότητα και ευαισθησία παρουσιάζει τη ζωή των Αμερικανών και Ιαπώνων πολιτών τον καιρό του πολέμου: από τα «Calutron girls» στο Όουκ Ριτζ του Τενεσί ως τη δεκάχρονη Χιντέκο Ταμούρα που επιζεί στη Χιροσίμα αλλά χάνει τη μητέρα της και αργότερα μεταναστεύει στις ΗΠΑ, και τους Αμερικανούς στρατιώτες που μάχονταν στον Ειρηνικό, περιμένοντας με φόβο τη διαταγή για την εισβολή στην Ιαπωνία.

Το Χιροσίμα 1945 είναι γεμάτο με συναρπαστικές λεπτομέρειες. Ο Τρούμαν αναφερόμενος  στον Στάλιν θα τον αποκαλέσει ως «μικρό γιο σκύλας». Little Boy, η ατομική βόμβα που έπεσε στη Χιροσίμα, κόστισε περισσότερο από ένα αεροπλανοφόρο και παρομοιάστηκε με την ουσία της επιστημονικής φαντασίας, ακόμη και με τον «Φρανκενστάιν». Οι άνδρες του πληρώματος έφεραν μαζί τους χάπια κυανίου, σε περίπτωση που τους έπιαναν οι Ιάπωνες. Η βόμβα έπεσε σχεδόν έξι μίλια σε 43 δευτερόλεπτα. η έκρηξη ακούστηκε 50 μίλια μακριά και το σύννεφο μανιταριών ήταν ορατό 400 μίλια μακριά.  Στο τέλος, ο αναγνώστης αναγκάζεται να ρωτήσει: Έπρεπε ο Τρούμαν να ρίξει τις βόμβες; Ο Γουάλας επισημαίνει ότι περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι συμμετείχαν στην προσπάθεια κατασκευής βομβών, το πρόγραμμα εγκρίθηκε από τον Ρούσβελτ και δαπανήθηκαν πάνω από 2 δισεκατομμύρια δολάρια.

Οι περισσότεροι Αμερικανοί πιστεύουν ακόμη ότι οι βομβαρδισμοί αυτοί οδήγησαν στη λήξη του πολέμου και ότι έσωσαν έτσι τις ζωές εκατομμυρίων στρατιωτών. Την εποχή εκείνη, όμως, οι αμερικανικές και βρετανικές μυστικές υπηρεσίες είχαν ήδη αποκαλύψει ότι η Ιαπωνία ετοιμαζόταν να συνθηκολογήσει.

Μετά το τέλος του πολέμου, Αμερικανοί στρατιωτικοί διοικητές, αντίθετα από τον πρόεδρο και τους συμβούλους του, δήλωναν δημόσια ότι οι βομβαρδισμοί δεν ήταν επιχειρησιακά αναγκαίοι, ούτε και δικαιολογημένοι, ενώ πολλά από τα στελέχη αυτά των ενόπλων δυνάμεων ανέφεραν ότι η χρήση ατομικών βομβών σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι τους «προσέβαλε ηθικά».

Τεύχος 660 (Ιούνιος 2023)

Δείτε Περισσότερα >>