Επικαιρότητα & Ιστορία
Επικαιρότητα & Ιστορία – Τεύχος 655
Επικαιρότητα & Ιστορία
Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΑΓΚΟΣ
Ο τάφος της Κλεοπάτρας και του Αντώνιου
Κοντά στην ανακάλυψη του (κοινού) τάφου της τελευταίας βασίλισσας των Αιγυπτίων Κλεοπάτρας και του Αντωνίου, που πέθαναν περίπου το 30 π.Χ., υποστηρίζει πως βρίσκεται ερευνητική ομάδα υπό τον κορυφαίο Αιγύπτιο αρχαιολόγο, Ζαχί Χουάς, και τη συνεργάτη του Κάθλιν Μαρτίνεζ. Σύμφωνα με τον Χουάς, σε ναό αφιερωμένο στον θεό Όσιρι στην περιοχή Ταποσίρις Μάγκνα, 30 χλμ. δυτικά της Αλεξάνδρειας, έχουν βρεθεί πολύ σημαντικά στοιχεία για την ύπαρξη του χαμένου βασιλικού τάφου. Κατά τη διάρκεια παλαιότερων ανασκαφών στην ευρύτερη περιοχή είχαν ανακαλυφθεί 27 μούμιες ευγενών, ενώ σε νεότερες εργασίες στον ναό εντοπίστηκαν, μεταξύ άλλων, μία προτομή της Κλεοπάτρας, 22 νομίσματα με την εικόνα της και μία μάσκα που πιστεύεται ότι ανήκε στον Μάρκο Αντώνιο. Ακόμα, με ειδικό σόναρ βρέθηκε κάτω από τον ναό μία δαιδαλώδης υπόγεια σήραγγα, μήκους σχεδόν 1.500 μέτρων.
Ο Χουάς πιστεύει ότι οι δύο βασιλείς της Αιγύπτου τάφηκαν μαζί. «Ελπίζω να βρούμε σύντομα τον τάφο της Κλεοπάτρας και του Αντώνιου. Βρισκόμαστε στον σωστό δρόμο και γνωρίζουμε πού πρέπει να σκάψουμε», είπε πριν από μερικές εβδομάδες σε διάλεξή του στο Πανεπιστήμιο του Παλέρμο.
Υπήρξε Ρωμαίος αυτοκράτορας με το όνομα Σπονσιανός;
Ρωμαϊκό νόμισμα, που τεκμηριώθηκε για πρώτη φορά το 1713 από τον Επιθεωρητή Μεταλλίων για την Αυτοκρατορική Συλλογή στη Βιέννη, Carl Gustav Heraeus, αποτελεί τη μοναδική ιστορική «απόδειξη» ότι τον 3ο αιώνα μ.Χ. υπήρξε ένας Ρωμαίος αυτοκράτορας με το όνομα Σπονσιανός Το νόμισμα με την απεικόνιση του Σπονσιανού αποτελούσε μέρος ευρύτερης συλλογής νομισμάτων της ίδιας περιόδου, που βρέθηκε στην Τρανσυλβανία στις αρχές του 18ου αιώνα και σήμερα φυλάσσεται στη συλλογή του μουσείου The Hunterian στο Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης.
Ο τρόπος σχεδιασμού και κατασκευής του, που διαφέρουν από αυτόν των ρωμαϊκών νομισμάτων, οδήγησαν διαχρονικά τους μελετητές στο συμπέρασμα πως ήταν ψεύτικο και πιθανόν προϊόν πλαστογράφου του 18ου αιώνα. Εντούτοις, μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό PLos One υποστηρίζει πως το νόμισμα είναι αυθεντικό και πως ο Σπονσιανός πράγματι υπήρξε. Χρησιμοποιώντας προηγμένες απεικονιστικές μεθόδους, οι μελετητές διαπίστωσαν ανεπαίσθητα ίχνη φθορών, οι οποίες εντοπίζονται συνήθως σε νομίσματα που κυκλοφορούν για καιρό, καθώς ίχνη χώματος, κάτι που υποδηλώνει πως το νόμισμα ήταν θαμμένο για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ερευνώντας ποικίλες πηγές, εξακρίβωσαν ότι ο Σπονσιανός δεν ήταν αυτοκράτορας, αλλά ένας στρατιωτικός διοικητής που εξελίχθηκε σε τοπικό ηγεμόνα της ρωμαϊκής επαρχίας της Δακίας κατά τη διάρκεια μιας περιόδου στρατιωτικών συγκρούσεων τη δεκαετία του 260 μ.Χ. Η Δακία ήταν μια σχετικά απομακρυσμένη ρωμαϊκή επαρχία και περιοχή εξόρυξης χρυσού, γεγονός που έδινε στον Σπονσιανό πρόσβαση στην πρώτη ύλη για την κοπή των δικών του νομισμάτων. Οι αρχαιολογικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι γύρω στο 260 μ.Χ. η Δακία απομονώθηκε από την υπόλοιπη ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Υπήρχε πανδημία, εμφύλιος πόλεμος και η αυτοκρατορία κατακερματιζόταν. Περικυκλωμένος από εχθρούς και αποκομμένος από τη Ρώμη, ο Σπονσιανός πιθανότατα ανέλαβε την ανώτατη διοίκηση για να προστατεύσει τους στρατιώτες και τον άμαχο πληθυσμό έως ότου αποκατασταθεί η τάξη και στο πλαίσιο αυτό αποφάσισε να κόψει τα δικά του νομίσματα προκειμένου να λειτουργεί η τοπική οικονομία. Αυτή η θεωρία ίσως εξηγεί γιατί τα νομίσματα δεν μοιάζουν με αυτά της Ρώμης.
«Μπορεί να μην ήξεραν ποιος ήταν ο πραγματικός αυτοκράτορας, επειδή υπήρχε εμφύλιος πόλεμος» διευκρίνισε στο BBC News ο καθηγητής University College του Λονδίνου, Πολ Πήρσον, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας.
Ιταλία: Καταγράφονται τα σύμβολα του μουσολινικού καθεστώτος
Περισσότερα από 1.400 απομεινάρια του φασιστικού καθεστώτος του Μουσολίνι, που σώζονται σήμερα στην ιταλική επικράτεια, καταγράφηκαν από ομάδα ιστορικών ύστερα από τέσσερα χρόνια έρευνας. Η σχετική ιστοσελίδα «Τόποι Φασισμού» (www.luoghifascismo.it), όπου έχουν αναρτηθεί όλα τα μνημεία, οι πινακίδες και οι επιγραφές που υμνούν τον φασισμό, παρουσιάστηκε πριν από μερικές ημέρες από το Ινστιτούτο Φερούτσιο Πάρι στο Μιλάνο.
Ο ιστορικός ερευνητής και διαχειριστής της ιστοσελίδας, Ιγκόρ Πιτσιρούσο (Igor Pizzirusso), δήλωσε στο πρακτορείο Reuters πως πρόκειται για «μερική απογραφή, καθώς γνωρίζουμε πολύ καλά ότι αποτελεί ένα έργο εν εξελίξει» και προανήγγειλε ότι το περιεχόμενο θα εμπλουτίζεται σταδιακά με τη συνδρομή αναγνωστών κατόπιν επαλήθευσης των στοιχείων από ειδικούς επιστήμονες. Ήδη οι «Τόποι Φασισμού» έχουν αρχίσει να δέχονται προτάσεις πολιτών για νέες προσθήκες, ιδιαίτερα μετά από σχετικά δημοσιεύματα του ιταλικού Τύπου.
Πάντως, δεν είναι λίγοι εκείνοι που συνδέουν τη δημιουργία της ιστοσελίδας με την ανάληψη της πρωθυπουργίας στην Ιταλία από την Τζόρτζια Μελόνι, που παλαιότερα δήλωνε θαυμάστρια του Μουσολίνι. Η ίδια, ωστόσο, υποστηρίζει πως εδώ και δεκαετίες η ιταλική δεξιά έχει τοποθετήσει τον φασισμό στο «χρονοντούλαπο της Ιστορίας».
Τεύχος 655 (Ιανουάριος 2023)
Γράψτε ένα σχόλιο
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.