Eμμανουήλ Αντ. Εμμανουηλίδης
Οι ελληνοκινεζικές σχέσεις κατά την περίοδο 1972-1997

εκδ. University Studio Press, 2020, σελ.: 288, τιμή: 20,00 €

Όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις, ήδη από την εποχή του «ανοίγματος» της δικτατορίας των συνταγματαρχών και ως τις κυβερνήσεις του Σημίτη, επεδίωξαν την αναβάθμιση των σχέσεων μεταξύ των δύο κρατών και, ιδίως, την προώθηση των εμπορικών ανταλλαγών. Αυτό συνέβη διότι οι Έλληνες ιθύνοντες, όπως και οι ομόλογοί τους στις περισσότερες χώρες του δυτικού κόσμου, ενδιαφέρονταν για την άνοδο της Κίνας στο παγκόσμιο περιβάλλον και επιδίωκαν να αποκαταστήσουν την επωφελέστερη, κατά το δυνατόν, σχέση.

Οι διμερείς σχέσεις με την Κίνα αποτελούν ένα ιδιαίτερο τομέα της ελληνικής διπλωματίας. Οι δύο χώρες επιδιώκουν την εμβάθυνση των επαφών τους, ιδίως ενόψει των αμοιβαίων οικονομικών ωφελειών. Ωστόσο πρόκειται για μια χώρα που οι σχέσεις με αυτή χαρακτηρίζονται «νεαρές» λόγω της ανυπαρξίας τους ως το 1972.

Το βιβλίο του Eμμανουήλ Αντ. Εμμανουηλίδη ανήκει στο πεδίο της ∆ιπλωματικής Ιστορίας και αφορά τις σχέσεις της Ελλάδας με τη Λαϊκή ∆ημοκρατία της Κίνας. Ο χρονικός ορίζοντας της έρευνας του εκτείνεται από την αποκατάσταση διπλωματικών επαφών το 1972 και καταλήγει στο 1997, δηλαδή αφορά την πρώτη εικοσιπενταετία των ελληνοκινεζικών σχέσεων. Οι διμερείς σχέσεις με την Κίνα εξελίσσονται σε ιδιαίτερο κεφάλαιο της ελληνικής διπλωματικής ιστορίας. Το παρελθόν των σχέσεων αυτών, που υπήρξαν εξαιρετικά περιορισμένες για λόγους διεθνούς πολιτικής κατά την περίοδο 1949-1972, αποβαίνει εξαιρετικά διαφωτιστικό για την κατανόηση του σήμερα των ελληνοκινεζικών σχέσεων, καθώς οι δύο χώρες επιδιώκουν ακόμα περισσότερο την εμβάθυνση των σχέσεών τους.

Στο πρώτο μέρος ο Εμμανουηλίδης μελετά τις ελληνοκινεζικές επαφές υπό το πρίσμα της πολυδιάστατης ελληνικής πολιτικής και των επαφών με τα κομμουνιστικά κράτη, την περίοδο 1974-1981. Μεγάλη σημασία είχε η επίσκεψη Καραμανλή στο Πεκίνο. Στο δεύτερο μέρος, που αφορά την περίοδο των κυβερνήσεων Παπανδρέου, οι επαφές συνεχίστηκαν με τη σύναψη συμφωνιών, (παρότι η επίσκεψη του Παπανδρέου στην Κίνα το 1986 διακόπηκε πρόωρα), ενώ αξιοπρόσεκτη ήταν η πρώτη επίσκεψη Έλληνα προέδρου Δημοκρατίας στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, το 1988. Μετά την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού και τη στροφή του κινεζικού καθεστώτος σε καπιταλιστικές δράσεις, οι επαφές συνεχίστηκαν σε επίπεδο σύναψης συμφωνιών, ενώ το 1994 ο αντιπρόεδρος της Κίνας μετέβη στην Αθήνα.

Γίνεται, λοιπόν, απόπειρα να απαντηθούν τα παρακάτω ζητήματα: α) τα κίνητρα των δύο πλευρών, β) οι προτεραιότητες και οι στόχοι που έθεσαν, γ) τα μέσα που μεταχειρίστηκαν, δ) τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν, και ε) τα τυχόν διδάγματα για το παρόν των ελληνοκινεζικών σχέσεων, σε συνάρτηση με τη δεδομένη ανισότητα/ασυμμετρία μεγεθών και δυνατοτήτων των χωρών. Το βιβλίο έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό κενό στην ελληνική βιβλιογραφία. Από την άλλη, σε επίπεδο διεθνούς βιβλιογραφίας και αρθρογραφίας, υπάρχει πληθώρα συγγραμμάτων και άρθρων που αφορούν τις σχέσεις της Κίνας με τις δυτικές χώρες αλλά και τον ανατολικό κόσμο ή τα άλλα ασιατικά κράτη· όμως απουσιάζει μονογραφία ή ικανοποιητικός αριθμός άρθρων για τις σχέσεις της μεγάλης αυτής χώρας με την Ελλάδα.

Τεύχος 644 (Φεβρουάριος 2022)

Δείτε Περισσότερα >>