Το χθες στην Ιστορία

Γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΝΙΚΟΛΟΥΔΗΣ

Γεγονότα Μαΐου

Πριν από 50 χρόνια (1969)

1 Μαΐου

• Ο Αριστοτέλης Ωνάσης εκχωρεί το 50% των επιχειρήσεών του στον γιο του Αλέξανδρο, με αφορμή την ενηλικίωσή του.
• Γεννιέται στο Χιούστον του Τέξας ο Αμερικανός σκηνοθέτης Γουές Άντερσον.

2 Μαΐου

• Πεθαίνει σε ηλικία 89 ετών στη Δυτική Γερμανία ο Φραντς φον Πάπεν, καγκελάριος της Γερμανίας το 1932, αντικαγκελάριος το 1933 υπό τον Χίτλερ και μετέπειτα πρεσβευτής του Γ΄ Ράιχ στην Αυστρία και την Τουρκία. Ο φον Πάπεν συνέβαλε στην αποδοχή του Χίτλερ από τον Πρόεδρο Χίντεμπουργκ, ανοίγοντας έτσι στον πρώτο τον δρόμο προς την εξουσία. Μετά τη λήξη του πολέμου συνελήφθη και δικάστηκε στη δίκη της Νυρεμβέργης, αλλά αθωώθηκε.

4 Μαΐου

• Ο Φρανσουά Μιττεράν, ηγέτης της γαλλικής Κεντροαριστεράς, ανακοινώνει την απόφασή του να μη θέσει υποψηφιότητα κατά τις επικείμενες εκλογές για την εκλογή Προέδρου της 1ης Ιουνίου, λόγω της πολυδιάσπασης των κομμάτων της Αριστεράς.

5 Μαΐου

• Ανακοινώνεται η προσεχής κατεδάφιση δέκα ιστορικών κτιρίων της Αθήνας. Το σημαντικότερο από αυτά είναι η οικία Αφθονίδη, το παλαιότερο μετεπαναστατικό κτίριο της πρωτεύουσας στη γωνία των οδών Παπαρρηγοπούλου και Παρνασσού (στην Πλατεία Κλαυθμώνος), όπου διέμειναν ο Όθων και η Αμαλία μέχρι την ολοκλήρωση των ανακτόρων στην Πλατεία Συντάγματος.

8 Μαΐου

• Το Υπουργείο Εξωτερικών της Ταϊλάνδης ανακοινώνει ότι κινεζικά στρατεύματα έχουν διεισδύσει στις βόρειες περιοχές της Βιρμανίας (Μυανμάρ) και του Λάος.

10 Μαΐου

• Στο πλαίσιο του Πολέμου του Βιετνάμ αρχίζει η μάχη της κοιλάδας Ντονγκ Απ Μπία, γνωστότερη ως «Μάχη του Χάμπουργκερ Χιλ», η οποία απαθανατίστηκε στον κινηματογράφο με την ομώνυμη ταινία του 1987 (Hamburger Hill ). Η μάχη αυτή, που διήρκεσε έως τις 21 Μαΐου, υπήρξε μια ακόμη πύρρειος νίκη του αμερικανικού στρατού, ο οποίος κατόρθωσε μεν να εκδιώξει τις βορειοβιετναμικές δυνάμεις από την ομώνυμη απομακρυσμένη τοποθεσία (κοντά στα σύνορα του Νοτίου Βιετνάμ με το Λάος), χωρίς όμως να αποκομίσει στρατηγικά κέρδη.

13 Μαΐου

• Στη διάρκεια φυλετικών ταραχών μεταξύ Κινέζων και Μαλαισιανών στην πρωτεύουσα της Μαλαισίας Κουάλα Λουμπούρ, χάνουν τη ζωή τους 200 άτομα.

14 Μαΐου

• Γεννιέται στη Μελβούρνη της Αυστραλίας η αμερικανοαυστραλιανής καταγωγής πολυβραβευμένη ηθοποιός Κέιτ Μπλάνσετ, η οποία μεταξύ άλλων έλαβε το 2004 το βραβείο Όσκαρ καλύτερου Β΄ γυναικείου ρόλου για τη συμμετοχή της στην ταινία The Aviator.

15 Mαΐου

• Πεθαίνει σε νοσοκομείο του Σαιν Λούις, στο Μιζούρι των ΗΠΑ, ο 15αετής Ρόμπερτ Ρέιφορντ από πνευμονία. Σήμερα ο Ρέιφορντ έχει αναγνωριστεί ως το πρώτο θύμα του AIDS, από το οποίο πιθανολογείται ότι προσβλήθηκε ως θύμα σεξουαλικής κακοποίησης κατά την παιδική του ηλικία (τα πρώτα συμπτώματα της ασθένειάς του είχαν εκδηλωθεί τρία χρόνια νωρίτερα).
• Βυθίζεται κατά τη διάρκεια ναυπηγοεπισκευαστικών εργασιών στον Κόλπο του Σαν Φρανσίσκο (ΗΠΑ) το αμερικανικό πυρηνικό υποβρύχιο Guitarro, μετά από ανεξέλεγκτη εισροή υδάτων. Το υποβρύχιο ανελκύστηκε μετά από τρεις ημέρες και το κόστος της επισκευής του υπολογίστηκε μεταξύ περίπου 15 έως 21 εκατομμύρια δολάρια εκείνης της εποχής.

16 Μαΐου

• Το μη επανδρωμένο σοβιετικό διαστημόπλοιο «Βένερα 5» προσεδαφίζεται στην Αφροδίτη και αρχίζει να εκπέμπει τις πρώτες πληροφορίες από εκεί. Την επομένη προσεγγίζει τον ίδιο πλανήτη και δεύτερο μη επανδρωμένο σοβιετικό διαστημόπλοιο, το «Βένερα 6», το οποίο όμως συνθλίβεται κατά την κάθοδό του από την ατμοσφαιρική πίεση.

17 Μαΐου

• Ο Αριστοτέλης Ωνάσης γνωστοποιεί στην ελληνική κυβέρνηση την απόφασή του να μεταφέρει την έδρα των επιχειρήσεών του από το Μόντε Κάρλο στον Πειραιά.

18 Μαΐου

• Εκτοξεύεται το αμερικανικό διαστημόπλοιο «Απόλλων 10», με πλήρωμα τους αστροναύτες Τομ Στάφφορντ, Τζην Σέρναν και Τζων Γιανγκ. Η πτήση του προς τη Σελήνη επρόκειτο να αποτελέσει την τελική δοκιμή για την προσελήνωση του επόμενου διαστημοπλοίου της ίδιας σειράς, του «Απόλλων 11», που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί μετά από δύο μήνες. Το «Απόλλων 10» προσέγγισε τη Σελήνη σε απόσταση περίπου 15 χιλιομέτρων (το ύψος από το οποίο είχε εκτιμηθεί ότι θα έπρεπε να αρχίσει η κάθοδος της σεληνακάτου προς το έδαφος της Σελήνης) και επέστρεψε στη Γη στις 26 Μαΐου, οπότε προσθαλασσώθηκε στον Ειρηνικό Ωκεανό, σε απόσταση περίπου 740 χιλιομέτρων ανατολικά της αμερικανικής Σαμόας.

19 Μαΐου

• Το τοπικό κοινοβούλιο της Ρηνανίας-Παλατινάτου εκλέγει τον Χέλμουτ Κολ νέο πρωθυπουργό αυτού του ομόσπονδου δυτικογερμανικού κρατιδίου. Υπ’ αυτή την ιδιότητα ο Κολ αποτελεί τον νεότερο πρωθυπουργό τοπικού γερμανικού κρατιδίου.

20 Μαΐου

• Το δικτατορικό καθεστώς προκηρύσσει νέο διεθνή διαγωνισμό για τη δημιουργία ενός τρίτου διυλιστηρίου πετρελαίου στην Ελλάδα, δείχνοντας εμφανή προτίμηση για τη σχετική προσφορά του Σταύρου Νιάρχου έναντι αντίστοιχης του Αριστοτέλη Ωνάση.

21 Μαΐου

• Στην Τουρκία η κυβέρνηση του Σουλεΐμάν Ντεμιρέλ υποχρεώνεται να αποσύρει νομοσχέδιο που προέβλεπε την πολιτική αποκατάσταση του διαλυθέντος Δημοκρατικού Κόμματος του Αντνάν Μεντερές, μετά από σχετικό τελεσίγραφο ηγετικών στελεχών του Στρατού και ανάπτυξη αρμάτων μάχης στην Άγκυρα.

25 Μαΐου

• Στρατιωτικό πραξικόπημα υπό τον συνταγματάρχη Τζαφάρ Νουμέιρι ανατρέπει τον εκλεγμένο πρόεδρο του Σουδάν Ισμαήλ αλ-Αζχάρι. Το δικτατορικό καθεστώς που εγκαθίδρυσε ο Νουμέιρι επιβίωσε έως το 1985, οπότε ο ίδιος ανατράπηκε από άλλο πραξικόπημα ενόσω απουσίαζε σε επίσημη επίσκεψη στις ΗΠΑ.
• Γεννιέται στο Οχάιο η γνωστή Αμερικανίδα ηθοποιός Αν Χεκ.

26 Μαΐου

• Έκτακτο στρατοδικείο στην Αθήνα καταδικάζει σε ποινές φυλάκισης στελέχη της αντιστασιακής οργάνωσης Δημοκρατική Άμυνα με σημαντική πολιτική δράση και κατά τη μεταπολίτευση. Στους καταδικασθέντες περιλαμβάνονταν ο μετέπειτα καθηγητής Βασίλης Φίλιας (κάθειρξη 19 ετών), ο μετέπειτα πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας Σπύρος Πλασκοβίτης (φυλάκιση 5 ετών) και η δημοσιογράφος Λένα Δουκίδου (καταδίκη σε 5 χρόνια με αναστολή).
• Ο γνωστός Ελληνοαμερικανός επιχειρηματίας Τομ Πάπας τάσσεται κατά της ανέγερσης τρίτου διυλιστηρίου πετρελαίου στην Ελλάδα (το οποίο θα ανταγωνιζόταν το δικό του στη Θεσσαλονίκη), ανακοινώνοντας παράλληλα σημαντικές νέες επενδύσεις στη χώρα, όπως η δημιουργία εργοστασίου παραγωγής Κόκα Κόλα και εργοστασίου συσκευασίας κηπευτικών και κρεάτων.

28 Μαΐου

• Μετά από έντονες πιέσεις του ΝΑΤΟ και της αμερικανικής κυβέρνησης, ο Καναδάς αναιρεί την απόφασή του να αποσύρει μεγάλο μέρος των στρατιωτικών του δυνάμεων από το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο.

Ανακαλύψτε περισσότερα στο Τεύχος 611 Μαΐου 2019>>