Αndré Kaspi & Hélèn Harter
Από τον Τζορτζ Ουάσινγκτον στον Ντόναλντ Τραμπ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Σώτη Τριανταφύλλου

Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2018, ΣΕΛ: 208, ΤΙΜΗ: 16,60 €

Στις 4 Ιουλίου 1776, οι Αμερικανοί άποικοι διακηρύσσουν την ανεξαρτησία τους από την βρετανική μητρόπολη. Οι δεκατρείς αποικίες (Βιρτζίνια, Μασαχουσέτη, Νέα Υόρκη, Ντελάγουερ, Νιου Τζέρτζι, Νιου Χάμσαϊρ, Μέριλαντ, Βόρεια και Νότια Καρολίνα, Πενσιλβάνια, Τζόρτζια, Κονέκτικατ,, Ρόουντ Άιλαντ) γίνονται «πολιτείες» και αποφασίζουν να ενωθούν, σχηματίζοντας έτσι τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Συνεπώς, πρέπει να αποκτήσουν κοινούς θεσμούς. Από τον Μάιο του 1775, το «ηπειρωτικό» Κονγκρέσο, αποτελούμενο από αντιπροσώπους των αποικιών, εδρεύει στην Φιλαδέλφεια και είναι αυτό που ψηφίζει τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας.

Τα μέλη της συνόδου της Φιλαδέλφειας, δημιούργησαν το προεδρικό αξίωμα με εκτεταμένες εξουσίες. Είχαν διαπιστώσει ότι τα άρθρα της Συνομοσπονδίας δεν αρκούσαν κι ότι ένας πρόεδρος χωρίς πραγματικές εξουσίες εξασθένιζε τη νεαρή Δημοκρατία· προς τούτο ήταν απαραίτητη η ενίσχυση της εκτελεστικής εξουσίας. Ήθελαν όμως να περιορίσουν την επιρροή της. Το Κογκρέσο θα καταλάμβανε σημαντικότερη θέση. Η προεδρική θητεία θα περιοριζόταν στα τέσσερα χρόνια. Η νομοθετική και η εκτελεστική εξουσία έπρεπε να συνεργάζονται με σχετική σύμπνοια, αφού οι δύο εξουσίες θα ήταν συμπληρωματικές –ο συμβιβασμός θα ήταν αναγκαίος. Με δυο λόγια, ο Τζορτζ Ουάσινγκτον, ο Ιδρυτής Πατέρας του έθνους, ο ήρωας της Επανάστασης, το σύμβουλο της ένωσης των Πολιτειών, δεν θα μπορούσε να γίνει τύραννος. Οι διάδοχοί του, εκτός από τον Τζέφερσον και τον Λίνκολν, βυθίστηκαν στη λήθη της Ιστορίας. Όσο ζούσαν, η φήμη τους δεν ξεπέρασε τον Ατλαντικό. Τον 19ο αιώνα κι ακόμα τον 20ό, ο Λευκός Οίκος αύξησε το κύρος του, με τον Θίοντορ Ρούζβελτ, τον Γούντροου Γουίλσον και κυρίως με τον Φράνκλιν Ρούσβελτ. Τα μέλη της συνόδου της Φιλαδέλφειας, που κατάρτισαν το Σύνταγμα το οποίο οι ΗΠΑ εξακολουθούν να εφαρμόζουν, δεν φαντάζονταν ότι οι θεσμοί τους θα αποδεικνύονταν τόσο ανθεκτικοί ώστε να δημιουργήσουν ένα προεδρικό αξίωμα που εντυπωσιάζει ακόμα ολόκληρο τον κόσμο.

Οι Γάλλοι ιστορικοί Αντρέ Κασπί και Ελέν Αρτέ, με ειδίκευση στην ιστορία των ΗΠΑ, στο βιβλίο τους, σε ένα καθαρά ιστορικό και όχι νομικό βιβλίο, ανιχνεύουν τις σχέσεις, τα κοινά σημεία μεταξύ των Αμερικανών προέδρων (ας σημειώσουμε ότι καμιά γυναίκα δεν έχει εκλεγεί πρόεδρος), και απαντούν σε ερωτήματα όπως τις ανατροπές που σημάδεψαν την Ιστορία αυτού του αξιώματος, ή τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η προεδρία τον 21ο αιώνα. Είναι τελικά ο πρόεδρος τόσο ισχυρός όσο νομίζουμε; Πόσα γνωρίζουμε πραγματικά για το αμερικανικό πολιτικό σύστημα; Μέσα από την εξιστόρησή τους περνάει όλη η ταραχώδης πολιτική Ιστορία των ΗΠΑ, από τους ιδρυτές πατέρες του έθνους μέχρι τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, μαζί με τα σκάνδαλα, τις δολοφονίες αλλά και τις μεγάλες αποφάσεις που έκαναν την χώρα αυτή την ισχυρότερη στον πλανήτη.

Οι συγγραφείς δεν προχωρούν σε μια τυπική χρονολογική Ιστορία- βιογραφία των Αμερικανών προέδρων. Το ενδιαφέρον τους εστιάζεται στο κατά πόσο ο βίος – η πορεία τους επηρέασε την ενίσχυση του προεδρικού αξιώματος ή την ανάπτυξη της ίδιας της Αμερικής και των σχέσεων στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.

Τεύχος 609 (Μάρτιος 2019)

Δείτε Περισσότερα >>