27 ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΠΟΥ ΟΔΗΓΗΣΑΝ ΣΤΟ ΞΕΣΠΑΣΜΑ ΤΟΥ ΡΩΣΟΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΤΟ 1877-1878
ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΠΟΥ ΟΔΗΓΗΣΑΝ ΣΤΟ ΞΕΣΠΑΣΜΑ ΤΟΥ ΡΩΣΟΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΤΟΥ 1877-1878
του Ιωάννη Σ. Παπαφλωράτου
Καθ’ όλον τον 19ο αιώνα η Οθωμανική Αυτοκρατορία παρέπαιε. Εντούτοις, οι επιδέξιοι χειρισμοί των διπλωματών της και τα αντικρουόμενα συμφέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων απέτρεψαν την αποσύνθεση ή τη δραστική μείωση της επικράτειάς της. Μάλιστα η συμμαχία με τους Αγγλογάλλους και η επιτυχής έκβαση του Κριμαϊκού Πολέμου δημιούργησαν ένα κλίμα ευφορίας και εφησυχασμού στην Υψηλή Πύλη, το οποίο οδήγησε τους Τούρκους αξιωματούχους στη διάπραξη σοβαρών σφαλμάτων. Αυτά επέφεραν τη σταδιακή διπλωματική απομόνωσή της, με αποτέλεσμα να συρθεί σε έναν καταστροφικό πόλεμο με την τσαρική Ρωσία, τον Απρίλιο του 1877.
Η πρώτη μεγάλη σύρραξη στην ευρωπαϊκή ήπειρο μετά τη λήξη των Ναπολεόντειων Πολέμων ήταν ο Κριμαϊκός Πόλεμος. Ξεκίνησε ως μια περιορισμένη ρωσοτουρκική σύγκρουση, η οποία ήταν το αποτέλεσμα των εκατέρωθεν άστοχων διπλωματικών χειρισμών.2 Στις 8/23 Οκτωβρίου 1853 ο σουλτάνος Αμπντούλ Μετζίτ Α’ (στην επικράτεια του οποίου ανήκαν οι Άγιοι Τόποι) κήρυξε τον πόλεμο στην τσαρική Ρωσία. Επακολούθησε μια περίοδος έντονων διπλωματικών διεργασιών, οι οποίες οδήγησαν στην ενεργό ανάμειξη των Αγγλογάλλων, οι κυβερνήσεις των οποίων κήρυξαν επισήμως τον πόλεμο στην Αγία Πετρούπολη, στις 27 Μαρτίου/8 Απριλίου 1854. Η σύρραξη επεκτάθηκε σε διάφορα (άγνωστα εν πολλοίς) μέτωπα και έληξε με την κατίσχυση του αντιρωσικού συνασπισμού3. Η τυπική λήξη του πολέμου έλαβε χώρα στο Παρίσι, όπου διοργανώθηκε το συνέδριο της ειρήνης από τις 25 Φεβρουαρίου/9 Μαρτίου ως τις 30 Μαρτίου/12 Απριλίου 1856. Σε αυτό συμμετείχαν αρχικώς μόνον οι εμπόλεμες δυνάμεις και η Αυστρία, η παρέμβαση της οποίας ήταν καθοριστική προκειμένου να πεισθεί ο νεαρός τσάρος Αλέξανδρος Β’ ώστε να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις. Στις 28 Φεβρουαρίου/12 Μαρτίου προσκλήθηκε και η Πρωσία, η οποία είχε υπογράψει τη Σύμβαση των Στενών, της 1ης /13ης Ιουλίου 1841… ΣΥΝΈΧΕΙΑ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ Νο 536
[ Περισσότερα στο τεύχος... ]