Το χθες στην Ιστορία

Γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΝΙΚΟΛΟΥΔΗΣ

Γεγονότα Αυγούστου

Πριν από 50 χρόνια (1971)

1 Αυγούστου:

• Στο Μάντισον Σκουέαρ Γκάρντεν της Νέας Υόρκης περίπου 40.000 άτομα παρακολουθούν δύο διαδοχικές συναυλίες που πραγματοποιούνται με σκοπό την οικονομική ενίσχυση των προσφύγων του πολέμου στο Μπάνγκλα Ντες. Την έμπνευση για τις συναυλίες είχε ο Ινδός μουσικός Ραβί Σανκάρ, ο οποίος έπεισε τον φίλο του Τζωρτζ Χάρισον (πρώην μέλος των Μπητλς) να αναλάβει την οργάνωσή τους. Χάρη στον τελευταίο έλαβαν μέρος σε αυτές οι Ρίνγκο Σταρ, Έρικ Κλάπτον και Ραβί Σανκάρ.

2 Αυγούστου:

• Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος ζητά δημόσια τη διακοπή της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας προς την Ελλάδα ως μέσο πίεσης για την επαναφορά της δημοκρατίας. Τη δήλωσή του προσυπογράφουν οι πολιτικοί Δημήτριος Παπασπύρου και Γεώργιος Μαύρος, καθώς και ο φυλακισμένος Ιωάννης Ζίγδης.

5 Αυγούστου:

• Ο ρατσιστής κυβερνήτης της Αλαμπάμας, Τζωρτζ Ουάλλας, ανακοινώνει την πρόθεσή του να διεκδικήσει για τρίτη φορά την προεδρία των ΗΠΑ κατά τις εκλογές του 1972.

6 Αυγούστου:

• Πεθαίνει σε ηλικία 69 ετών, από καρδιακή ανακοπή ενώ διηύθυνε στο Ηρώδειο την παράσταση του έργου «Ορφέας και Ευρυδίκη» του Γκλουκ, ο διάσημος Ιταλοαμερικανός μαέστρος Φάουστο Κλέβα, διευθυντής της Μετροπόλιταν Όπερα της Νέας Υόρκης.
• Στη Βόρεια Ιρλανδία ο φόνος ενός Καθολικού με την υποψία ότι ήταν βομβιστής προκαλεί εκτεταμένες ταραχές, με αποτέλεσμα δύο ημέρες αργότερα ο τοπικός Προτεστάντης πρωθυπουργός Μπράιαν Φώκνερ να θέσει σε εφαρμογή ειδικό νόμο περί φυλάκισης χωρίς δικαστική απόφαση των υπόπτων για συνεργασία με τον IRA. ‘Ετσι συλλαμβάνονται περισσότεροι από 300 Καθολικοί για τους οποίους η Διεθνής Αμνηστία καταγγέλλει ότι υφίστανται βασανισμούς, ενώ εκδηλώνονται νέες διαδηλώσεις και βομβιστικές επιθέσεις στη διάρκεια των οποίων σκοτώνονται 26 άτομα. Παράλληλα, στις 14 Αυγούστου ο Βρετανικός Στρατός καταλαμβάνει θέσεις στα σύνορα με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας για να παρεμποδίσει την παράνομη ροή όπλων προς τον IRA.

11 Αυγούστου:

• Ο «φτερωτός γιατρός» του ελληνικού αθλητισμού, ο δρομέας Βασίλης Παπαγεωργόπουλος, κατακτά το χάλκινο μετάλλιο στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου, στο Ελσίνκι, με χρόνο 10,6 δευτερόλεπτα (νικητής αυτού του αγώνα αναδείχθηκε ο Σοβιετικός δρομέας Βάλερι Μπορζώφ, με χρόνο 10,3).
• Αυγούστου:
• Γεννιέται στην Ουάσινγκτον ο διάσημος Ελληνοαμερικανός τενίστας Πητ Σάμπρας. Στη διάρκεια της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας (1988-2002) ο Σάμπρας αναδείχθηκε νικητής 14 φορές σε τουρνουά Γκραντ Σλαμ (εκ των οποίων επτά φορές στο Ουίμπλεντον), ενώ διατήρησε τη θέση του κορυφαίου παγκόσμιου τενίστα επί 286 εβδομάδες, από το 1993 και εξής.

13 Αυγούστου:

• Η δικτατορική κυβέρνηση αφαιρεί την ελληνική ιθαγένεια από τον Ανδρέα Παπανδρέου, τότε εξόριστο στο Τορόντο. Ο τελευταίος εκφράζει την ικανοποίησή του γι’ αυτή τη «μεγάλη τιμή» (!) και την έκπληξή του γιατί αυτό δεν είχε συμβεί νωρίτερα.

15  Αυγούστου:

• Με τηλεοπτικό διάγγελμα του ο πρόεδρος Νίξον ανακοινώνει μια δέσμη ριζοσπαστικών οικονομικών μέτρων, που περιλαμβάνουν το πάγωμα τιμών, ενοικίων και μισθών επί τουλάχιστον 90 ημέρες, τη δραστική περικοπή των δημοσίων δαπανών, την αναστολή προγραμματισμένων μεταρρυθμίσεων στην κοινωνική πρόνοια, την επιβολή φόρου 10% σε εισαγόμενα προϊόντα όμοια με τα οποία κατασκευάζονταν στις ΗΠΑ, φοροαπαλλαγές στις αμερικανικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, περικοπή της στρατιωτικής βοήθειας σε όλες τις συμμαχικές χώρες και άρση της μετατρεψιμότητας του χρυσού σε δολλάρια. Τα μέτρα αυτά πλήττουν ευθέως τις κοινωνικές κατακτήσεις στο εσωτερικό της χώρας, καθώς και τους πολιτικούς συμμάχους (αλλά και οικονομικούς ανταγωνιστές) των ΗΠΑ. Γίνονται όμως δεκτά χωρίς ουσιαστικές αντιδράσεις από τα αμερικανικά εργατικά συνδικάτα και τις οικονομικά ισχυρές χώρες του Ειρηνικού (Ιαπωνία, Ν. Κορέα, Ταϊβάν, Χονγκ Κονγκ), ενώ στη σχετική διάσκεψη των χωρών της ΕΟΚ που συγκλήθηκε στις 18 και 19 Αυγούστου τα μέλη της αποτυγχάνουν να τηρήσουν κοινή στάση.

17 Αυγούστου:

• Πεθαίνει σε ηλικία 91 ετών στο Γκάρμις Παρτενκίρχεν ο στρατάρχης Βίλχελμ Λιστ ο οποίος το 1941, ως διοικητής της 12^ης Στρατιάς της Βέρμαχτ, κατέλαβε τη Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα. Το επόμενο έτος, στο πλαίσιο της Επιχείρησης Μπαρμπαρόσα, τέθηκε επικεφαλής της Ομάδας Στρατιών Α που προήλαυνε προς τον Καύκασο, αλλά στις 9 Σεπτεμβρίου αντικαταστάθηκε λόγω αδυναμίας του να καταλάβει το Γκρόζνυ της Τσετσενίας. Το 1947 καταδικάστηκε από αμερικανικό στρατοδικείο για τη δολοφονία ομήρων στην κατεχόμενη Γιουγκοσλαβία αλλά αποφυλακίστηκε τον Δεκέμβριο του 1952 για λόγους υγείας.
• Η απόπειρα του καρδιοχειρουργού Κρίστιαν Μπάρναρντ να πραγματοποιήσει στις 25 Ιουλίου ταυτόχρονη μεταμόσχευση καρδιάς και πνευμόνων οδηγείται σε αποτυχία λόγω του θανάτου του λήπτη, του 49άχρονου οδοντοτεχνίτη Έηντριαν Χερμπερτ. Η χήρα του δότη, ενός 28άχρονου μαύρου που είχε τραυματιστεί θανάσιμα σε καυγά το βράδυ πριν από τη μεταμόσχευση, είχε δηλώσει ότι ο Μπάρναρντ πραγματοποίησε τη μεταμόσχευση χωρίς να ζητήσει την άδειά της, την οποία δεν θα είχε δώσει.
• Αυγούστου:
• Η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία αποφασίζουν να αποσύρουν τα στρατεύματά τους από τον Πόλεμο του Βιετνάμ.

19 Αυγούστου:

• Μετά από δέκα μήνες στην εξουσία, ο σοσιαλιστής πρόεδρος της Βολιβίας Χουάν Χοσέ Τόρες ανατρέπεται από αιματηρό πραξικόπημα ακροδεξιών στρατιωτικών υπό τον συνταγματάρχη Χούγκο Μπάνζερ, υποκινούμενων από τις  ΗΠΑ και το στρατιωτικό καθεστώς της Βραζιλίας. Οι στασιαστές συνέτριψαν αμείλικτα την τριήμερη αντίσταση φοιτητών, ανθρακωρύχων και στρατιωτικών πιστών στον Τόρες, ο οποίος υποχρεώθηκε τελικά να αναζητήσει καταφύγιο στην Αργεντινή, όπου δολοφονήθηκε από παρακρατικούς τον Ιούνιο του 1976.

24 Αυγούστου:

• Πεθαίνει στην Αθήνα, σε ηλικία 84 ετών, ο φιλέλληνας Αμερικανός αρχαιολόγος Κάρλ Μπλέγκεν, καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σινσινάτι (1927-57) και γνωστός για τις ανασκαφές του στην Τροία και, κυρίως, για την ανακάλυψη του ανακτόρου του Νέστορα, στην Πύλο, το 1939.

26 Αυγούστου:

• Ο δικτάτορας Γ. Παπαδόπουλος απομακρύνει από την κυβέρνηση και τον κρατικό μηχανισμό τα πιο σκληρά στελέχη του καθεστώτος του, καθιστώντας την εξουσία του πιο προσωποπαγή. Στους απομακρυνθέντες περιλαμβάνονται οι δύο αντιπρόεδροι της κυβέρνησης. Στ. Παττακός και Ν. Μακαρέζος, καθώς και ο Ιω. Λαδάς.

28 Αυγούστου:

• Το φέρυ μπόουτ «Ελεάννα» εγκαταλείπεται στις 6.35 το πρωί από το πλήρωμα και τους επιβάτες του λόγω πυρκαγιάς, ενώ έπλεε στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Μπρίντιζι και Μπάρι. Η βεβιασμένη εγκατάλειψη έχει ως θύματα 24 νεκρούς, 270 τραυματίες και έναν αγνοούμενο (κυρίως Έλληνες και Ιταλούς), ενώ διασώζονται 1.089 άτομα. Το πόρισμα (που δημοσιεύτηκε στις 29 Δεκεμβρίου) αποδίδει ευθύνες λόγω βαριάς αμέλειας στον κυβερνήτη, τον δεύτερο αξιωματικό και τον μάγειρο.

Τεύχος 638 (Αύγουστος 2021)

Δείτε Περισσότερα >>