Αλέξανδρος Δουμάς
Ο κόμης του Μόντε-Χρίστο
Τόμοι Α΄και Β΄

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Σοφία Αυγερινού

Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2018, ΣΕΛ.: 1177, ΤΙΜΗ: 59,00 €

Στις αρχές της δεκαετίας του 1820, στο Παρίσι, σε μια εποχή όπου παρατηρείται μια έντονη διαμάχη μεταξύ των κλασικιστών και των ρομαντικών, κατά την οποία αναπαράγεται για μια ακόμη φορά στην Ιστορία, η αιώνια πάλη του παλαιού με το καινούργιο εκκολάπτονται δυο νέοι συγγραφείς σαφώς επηρεασμένοι από το βυρωνικό μοντέλο, ο Βίκτωρ Ουγκώ (1802-1885) και ο Αλέξανδρος Δουμάς (1802-1870). Η μεγάλη επιτυχία, ο θρίαμβος και για τους δύο ήρθε με τα μυθιστορήματα: Η Παναγία των Παρισίων  και Οι Άθλιοι  για τον Ουγκώ και για τον Δουμά με τους Τρεις σωματοφύλακες  και τον Κόμη του Μόντε-Χρίστο.

Το μυθιστόρημα του Δουμά Ο Κόμης του Μόντε-Χρίστο  σηματοδοτεί το απόγειο του πολυγραφότερου συγγραφέα του 19ου αιώνα. Πρόκειται για ένα αμιγώς ρομαντικό έργο, σταθμό στο είδος του, σαφώς επηρεασμένο από τα βυρωνικά φιλελληνικά πρότυπα, με μεσογειακά χαρακτηριστικά και στοιχεία οριενταλισμού, που μαγεύουν τον αναγνώστη μέσα από τις περιγραφές των τόπων (Μασσαλία, Παρίσι, Ιταλία κλπ) και των προσώπων (όπως η Χάιδω και Αλή πασάς). Εμφανείς επίσης είναι και οι επιδράσεις από δύο εμβληματικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας: την Οδύσσεια  και την Θεία Κωμωδία. Ο Οδυσσειακός χαρακτήρας του μυθιστορήματος διακρίνεται στην πλοκή του, όπου παρουσιάζονται αναλογίες ως προς την μακρόχρονη και περιπετειώδη πορεία επαναπατρισμού του ήρωα του Δουμά, ενώ εμφανή είναι τα δάνεια από το έργο του Δάντη.

Η επιτυχία του έργου στο γαλλικό αναγνωστικό κοινό από τη στιγμή που άρχισε να κυκλοφορεί σε συνέχειες το 1844, αλλά και στη θεατρική σκηνή, υπήρξε τεράστια. Σχεδόν ταυτόχρονα, μέσω των μεταφράσεων, η επιτυχία ταξίδεψε στο ευρύτερο ευρωπαϊκό και αμερικανικό κοινό. Ο συγγραφέας, μετά την κυκλοφορία του έργου, ήταν πιο αναγνωρίσιμος στο ευρύ κοινό ως ο συγγραφέας του Μόντε-Χρίστο παρά με το ονοματεπώνυμό του. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα γινόταν σύγχυση του ονόματος του Δουμά με το όνομα του πρωταγωνιστή του, αφού είχε δοθεί η εντύπωση ότι ο ήρωας του έργου, ο Μόντε-Χρίστο, και ο συγγραφέας του ήταν το ίδιο πρόσωπο.

Αμέσως μετά την τεράστια επιτυχία και για πολλά χρόνια ο Δουμάς σκεφτόταν να γράψει το δεύτερο μέρος του μυθιστορήματος. Δυστυχώς, δεν είναι γνωστοί οι λόγοι που τον απέτρεψαν από την ολοκλήρωση αυτής της σκέψης. Αντίθετα στην περίπτωση του άλλου πολύ γνωστού ιστορικού μυθιστορήματος Οι τρεις σωματοφύλακες, που μετέτρεψε σε τριλογία, τριπλασιάζοντας έτσι, όχι μόνο την επιτυχία , αλλά και τις οικονομικές απολαβές του.

Από την εποχή εκείνη μέχρι τις ημέρες μας Ο Κόμης του Μόντε-Χρίστο  δεν σταμάτησε να κυκλοφορεί και να επανεκδίδεται, να διασκευάζεται με διαφορετικούς τρόπους, να μελετάται από ειδικούς και να επηρεάζει λογοτέχνες.

Η κυκλοφορία του Κόμη του Μόντε-Χρίστο  στα ελληνικά το 1845 εγκαινίασε όχι μόνο την επιτυχία παρόμοιων ρομαντικών-μυθιστορηματικών έργων δράσης, αλλά και την ευρεία απήχηση των έργων του Γάλλου συγγραφέα στο ελληνικό κοινό.

Το ρομαντικό μυθιστόρημα του Δουμά, τόσο πλούσιο σε ιστορικές, λογοτεχνικές, φιλοσοφικές και θρησκευτικές αναφορές προσφέρεται πάντα για νέες αναγνωστικές προσεγγίσεις.

Τεύχος 625 (Ιούλιος 2020)

Δείτε Περισσότερα >>